စာေမးပြဲေျဖဖို႔ ရက္နီးေနပါၿပီ။
၉ရက္ပဲ က်န္ပါေတာ့တယ္။
ကိုယ္စိတ္တိုင္းက်ရတဲ့ ေက်ာင္းသားေတြ ရွိသလို၊ စိတ္တိုင္းမက်ေသးတဲ့ ေက်ာင္းသားေတြလည္း ဒုနဲ႔ေဒး ရွိေနဆဲပါ။
ႏွစ္က်ေက်ာင္းသားေတြ (ကိုယ္တို႔အေခၚ ႏွစ္ေဟာင္းတန္းေက်ာင္းသားေတြ) မွာေတာ့ အထက္တန္းေက်ာင္းကို သြားစရာမလိုတာေၾကာင့္ စာသင္ခ်ိန္ပိုရပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ သင္ခန္းစာတစ္မ်ဳိးတည္းကိုပဲ ေခါင္းထဲည့္ထားရတာမို႔ စိတ္အေႏွာင့္အယွက္ကင္းကင္းနဲ႔ ပညာသင္ယူခြင့္ရပါတယ္။ သင္ၾကားေရးေရာ၊ စည္းကမ္းပိုင္း၊ စာသင္ခ်ိန္ပိုင္းပါ ကိုယ္စီမံတဲ့အတိုင္း တစ္သေ၀မတ္ိမ္း လိုက္နာႏိုင္ဖို႔ အခြင့္အေရးရတာေၾကာင့္ အခုလို ကာလမွာ စိတ္ေအးလက္ေအးနဲ႔ ေနႏိုင္ၾကပါၿပီ။ သူတို႔အဖို႔ကေတာ့ သင္ၿပီး၊ ေက်ညက္ၿပီးတဲ့ သင္ခန္းစာေတြကို ျပန္ေႏႊးရင္း အမွတ္ေကာင္းေကာင္းရဖို႔ အာရုံစိုက္ရုံပဲ လုပ္စရာလိုပါေတာ့တယ္။
ႏွစ္တက္ေက်ာင္းသားေတြ ခမ်ာမွာေတာ့
ဒီကာလဟာ စိတ္ေရာ၊ ကိုယ္ပါ ပင္ပန္းဆင္းရဲလြန္းတဲ့ ကာလပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ သူတုိ႔ခမ်ာ ေက်ာင္းတစ္ဖက္၊ အျပင္သင္တန္းတစ္ဖက္နဲ႔ စာသင္ႏွစ္တစ္ႏွစ္လံုး တစ္ေနကုန္ တစ္ေနခမ္း နားခ်ိန္ရယ္လို႔ လံုး၀မရွိဘဲ တပင္တပန္း ပညာသင္ယူၾကရရွာပါတယ္။ တျခားေဒသက အထက္တန္းေက်ာင္းေတြလို မဟုတ္ဘဲ ကိုယ္တို႔ေဒသက အထက္တန္းေက်ာင္းက တကၠသိုလ္၀န္တမ္းေက်ာင္းသားေတြကို မနက္ခင္း၈နာရီကစၿပီး ေက်ာင္းတက္ခိုင္းပါတယ္။ ညေနပိုင္းမွာ သံုးနာရီခြဲ ေက်ာင္းလႊတ္ၿပီး ၆နာရီကေန ၁၀နာရီအထိ ညတန္းအခ်ိန္ပို ေခၚသင္ပါတယ္။ စေနေန႔တိုင္း မနက္တစ္ပိုင္းလံုး အခ်ိန္ပို ရွိပါေသးတယ္။ တနဂၤေႏြေန႔တစ္ရက္ပဲ နားခ်ိန္ရၾကတာပါ။ နယ္ေျမမေအးခ်မ္းတဲ့ ကာလေရာက္ျပန္ေတာ့ ညေန၂နာရီခြဲကို ေက်ာင္းလႊတ္ေပးၿပီး ၄နာရီကေန ည၈နာရီအထိ ညတန္းဆိုၿပီး သင္ပါေသးတယ္။ သင္လည္း သင္ႏိုင္တဲ့ ဆရာ၊ ဆရာမေတြကို ခ်ီးက်ဴးရမလိုပါ။
တျခားေဒသေတြမွာ ခရစ္စမတ္ေက်ာင္းပိတ္ၿပီးတာနဲ႔ တကၠသိုလ္၀င္တန္းေတြကို ကိုယ္ပိုင္စာၾကည့္ခ်ိန္ (Private Study) ေပးေလ့ရွိၾကေပမယ့္ ဒီၿမိဳ႕မွာေတာ့ စာေမးပြဲႀကီးမေျဖခင္ ၁၄ရက္ပဲ ကိုယ္ပိုင္စာၾကည့္ခ်ိန္ေပးပါတယ္။ ကိုယ္ပိုင္စာၾကည့္ရက္ နည္းနည္းပဲ ရတာေၾကာင့္ သူတို႔ေလးေတြခမ်ာ အခ်ိန္ကို ဘယ္လိုစီမံခန္႔ခြဲရမွန္း မသိေတာ့ဘဲ ပ်ာယာခတ္ၾကရတာ မ်ားပါတယ္။ ဒီကာလေလးအတြင္းမွာ သူတို႔ကို စာေမးပြဲအေထာက္အကူျပဳေပးႏိုင္ဖို႔ ႀကိဳးစားေပးရတဲ့ ကိုယ္တို႔ Private Teacher ေတြမွာလည္း အင္မတန္ စိတ္ပင္ပန္းပါတယ္။ ကိုယ္ပင္ပန္းတာကို စာမဖြဲ႕ေပမယ့္ ကိုယ့္ေက်ာင္းသား၊ ေက်ာင္းသူေတြ စာေမးပြဲမွာ အေျခမလွမွာ၊ သူတို႔ဘ၀ေတြ သူမ်ားထက္ ေအာက္က်ေနာက္က်ျဖစ္မွာ စိတ္ပူရတဲ့ စိတ္ပင္ပန္းမႈကေတာ့ ဘာနဲ႔မွ ႏႈိင္းမရေအာင္ ဆိုးလွပါတယ္။ စာသင္ခ်ိန္ေတြသာ မ်ားလြန္းၿပီး ကိုယ္ပိုင္စာၾကည့္ခ်ိန္ ေကာင္းေကာင္း မရွိခဲ့ၾကတာမို႔ သင္ခန္းစာအမ်ားစုကို ျမင္ဖူး၊ ၾကားဖူးရုံသာသာကလြဲၿပီး ဘာက္ုိမွ တိတိက်က် မမွတ္မိၾကေသးတဲ့ ဒီႏွစ္တက္ေက်ာင္းသားေလးေတြကို အေကာင္းဆံုးျဖစ္ေအာင္ ကူညီေပးေနရင္းက မလိုအပ္ဘဲ ပင္ပန္းလြန္းေနတဲ့ ဒီကေလးေတြကို သနားမိပါတယ္။
ဆရာေရာ တပည့္ပါ ရႊင္လန္းတက္ႁကြ...
ႏိုင္ငံတကာက ေက်ာင္းသားေလးေတြကို ၾကည့္လိုက္မိရင္ ကိုယ္တို႔ ေက်ာင္းသားေတြလို မဟုတ္ဘဲ ကိုယ္ပိုင္ယံုၾကည္မႈ အျပည့္၊ က်န္းမာေရး၊ ႀက့ံခိုင္မႈ အျပည့္၊ ဗဟုသုတ အျပည့္၊ ရွိၾကတဲ့ အျပင္ လူမႈေထာက္ကူျပဳ သင္ခန္းစာေတြျဖစ္တဲ့ ဂီတ၊ အားကစား စတဲ့ ဘာသာရပ္ေတြမွာလည္း စြမ္းစြမ္းတမန္ ရွိၾကတာ အင္မတန္ အားရစရာ ေကာင္းလွပါတယ္။ သူတို႔ ေက်ာင္းသားေတြကို ၾကည့္ရင္ အၿမဲလိုလို ရႊင္လန္းတက္ႁကြေနၾကသလိုပါ။ ကိုယ္တို႔ ေက်ာင္းသားေတြခမ်ာမွာေတာ့ တစ္ေနကုန္တစ္ေနခမ္း စာသင္ခန္းထဲမွာပါ အခ်ိန္ေတြကုန္ေနၿပီး အားကစားခ်ိန္၊ ဂီတ၊ ပန္းခ်ီခ်ိန္ေတြဆိုတာ အခ်ိန္စာရင္းမွာပဲ ထည့္ဆြဲၿပီး အဲဒီအခ်ိန္ေတြမွာပါ စာေတြ ဖိသင္တာခံေနရတာေၾကာင့္ မရႊင္မပ်မ်က္ႏွာေလးေတြနဲ႔ ရွဴနာ၊ ရႈိက္ကုန္းေလးေတြပဲ မ်ားပါတယ္။ ၾကည့္လိုက္ရင္ ပညာကိုစြမ္းစြမ္းတမန္ႀကိဳးစားတဲ့ ရုပ္ေပါက္ေနေပမယ့္ တကယ္တန္းၾကရင္ မွန္းသေလာက္မ၀င္၊ ထင္သေလာက္ မဟုတ္တာေတြပဲ မ်ားပါတယ္။ မလိုအပ္ပဲ ပံုႀကီးခ်ဲ႕ၿပီး ပင္ပန္းေအာင္ လုပ္တာခံေနရတယ္လို႔ပဲ မေထာက္မညွာေျပာလိုက္ရင္လည္း ကိုယ့္ကို စိတ္ခုၾကပါဦးမယ္။ ကို္ယ့္တိုင္းျပည္အနာဂတ္၊ ကိုယ့္ကေလးေတြရဲ႕ ပန္းတိုင္အတြက္ အမ်ားမုန္းတာခံရလည္း ဦးဟန္ၾကည္ကေတာ့ အၿပံဳးပ်က္မယ့္ လူစားမ်ဳိးမဟုတ္ပါ။
ရႊင္ျမဴးၾကည္သာ သင္ၾကားပါ...
ေက်ာင္းသူေက်ာင္းသားေတြ အနာဂတ္အတြက္ ပံ့ပိုးေပးေနတဲ့ ဦးဟန္ၾကည္တို႔ Private Teacher ေတြမွာလည္း ဆူးၾကားက ဘူးခါးေတြ သာသာပါ။ ေက်ာင္းေတာ္ႀကီးက ခ်စ္စြာေသာ ဆရာဆရာမေတြရဲ႕ တိုက္ခိုက္တာကို တစ္ႏွစ္ပတ္လံုး ခံၾကရပါတယ္။ ၀ါသနာႀကီးလြန္းလို႔သာ ဒီအလုပ္ကို လုပ္ေနတာမို႔ ဘာမဆို ကေလးေတြမ်က္ႏွာက္ိုၾကည့္ၿပီး သည္းခံရေပမယ့္ ပါရမီမရင့္ေသးတဲ့ သာမန္လူသားေပမို႔ စိတ္ထဲမွာေတာ့ နည္းနည္းမွ မေက်နပ္တာ အမွန္ပါ။
ေနရာအရြယ္ သာမည၊ သင္ယူျခင္းသည္ အဓိက...
ကိုယ္လည္း ဆယ္တန္းေအာင္ၿပီးကာစ အသက္၁၇၊ ၁၈ အရြယ္က
အညာကမူလတန္းေက်ာင္းကေလးမွာ ကိုယ့္ထမင္းကိုယ္စားၿပီး လုပ္အားေပး ေက်ာင္းဆရာ ၂ႏွစ္တိတိလုပ္ခဲ့ဖူးတာမို႔ အစိုးရ၀န္ထမ္းဆရာေတြရဲ႕ ခံစားခ်က္ကို နားလည္ႏိုင္ပါတယ္။ ခပ္ငယ္ငယ္အရြယ္ကေတာ့ ပညာမာနနဲ႔မို႔ ကိုယ့္ကေလးေတြ အျပင္က်ဴရွင္ယူရင္ ငါပဲညံ့လို႔ျဖစ္မယ္လို႔ယူဆၿပီး တရား၀င္၀န္ထမ္း မဟုတ္ေပမယ့္ ဘာပဲလုပ္လုပ္ ေကာင္းေကာင္းျဖစ္ခ်င္တဲ့ စိတ္ေၾကာင့္ သင္ၾကားေရးကို အျပည့္အ၀အာရုံစို္က္ၿပီး ကေလးေတြ အျပင္က်ဴရွင္ယူစရာမလိုေအာင္ အင္တိုက္အားတိုက္သင္ေပးခဲ့ပါတယ္။ ကိုယ့္ကိုယ္ကို အားမလိုအားမရျဖစ္တာကလြဲၿပီး အျပင္က်ဴရွင္ဆရာေတြအေပၚ ၀န္တိုစိတ္၊ မေစၧရစိတ္ တစ္စိုးတစ္စိမွ မေပၚခဲ့ဖူးပါ။ ေ၀ဖန္တိုက္ခိုက္တာေတြလဲ မလုပ္ခဲ့ပါ။ သူနဲ႔ကိုယ္ အၿပိဳင္သင္ရင္ ကေလးေတြ ပညာေရး ပိုတိုးတက္တယ္လို႔ပဲ အေကာင္းျမင္ခဲ့ပါတယ္။ အျပင္ဆရာေတြနဲ႔လဲ ခင္ခင္မင္မင္ ရွိခဲ့ပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ ကိုယ္ကိုယ္တိုင္ အျပင္ဆရာဘ၀ေရာက္ေတာ့မွ ရည္မွန္းခ်က္တူသူခ်င္း မိတ္ေဆြမဖြဲ႕ႏိုင္သူေတြနဲ႔ ႀကံဳရပါေတာ့တယ္။ ဘယ္ဆရာကမွ ေက်ာင္းသားေတြ ဒုကၡေရာက္ေအာင္ မလုပ္ၾကပါ။ ဆရာဟူသမွ်ဟာ ေက်ာင္းသူေက်ာင္းသားရဲ႕ ေအာင္ျမင္မႈကို ေရွးရႈၾကသူေတြခ်ည္းပါ။ ဒီလို ပန္းတိုင္တူၾကသူခ်င္း ညီညီညြတ္ညြတ္ ပူးေပါင္းေဆာင္ရြက္ၾကရင္ ပိုၿပီးေတာ့ အက်ဳိးရွိၿပီး ေက်ာင္းသားေတြ ပိုေအာင္ျမင္ျဖစ္ထြန္းမွာ ေသခ်ာပါလ်က္က ပူးေပါင္းမယ့္အစား မၾကား၀ံ့မနာသာ ေ၀ဖန္တိုက္ခိုက္ေနတာ ႀကံဳရေတာ့ အံ့ၾသလို႔မဆံုးႏိုင္ပါ။ ကိုယ့္တိုင္းျပည္ရဲ႕ အနာဂတ္နဲ႔ ကေလးေတြရဲ႕ ဘ၀ေတြအတြက္ အင္မတန္မွ ရင္ေလးမိပါတယ္။
က်ဴရွင္ပေပ်ာက္ေရးဆိုတဲ့ ရည္မွန္းခ်က္ႀကီးကို
တရား၀င္မဟုတ္ပါဘဲနဲ႔ ပါးစပ္ကေန တြင္တြင္ေျပာ(သူတို႔ကိုယ္တိုင္လည္း အျပင္က်ဴရွင္ျပစားၾကပါတယ္)ၿပီး ကေလးေတြ အျပင္က်ဴရွင္ယူခ်ိန္မရွိေအာင္ တစ္ေနကုန္တစ္ေနခမ္း ေက်ာင္းမွာပဲ ေခၚထားၿပီး စာေတြဖိသင္တာမ်ဳိးကေတာ့ အင္မတန္မွ စိတ္ပ်က္စရာေကာင္းလြန္းလွတဲ့ လုပ္ရပ္ျဖစ္ပါတယ္။ ၾကားထဲက ေျမဇာပင္ျဖစ္ရရွာတဲ့ ေက်ာင္းသားေတြမွာ နားခ်ိန္၊ ကိုယ္ပိုင္ခ်ိန္ဆိုတာ လံုး၀မရွိေလာက္ေအာင္ ပင္ပန္းၾကရပါေတာ့တယ္။ ဒါကို မျမင္တာလား၊ မျမင္ခ်င္ေယာင္ေဆာင္တာလားေတာ့ မေျပာတတ္ပါ။ ဒီလိုသာလုပ္ေနရင္ ကိုယ္တို႔ကေလးေတြရဲ႕ ဘ၀၊ အနာဂတ္က ဘယ္လိုမွ လွပမွာမဟုတ္ေတာ့တာ ေသခ်ာပါတယ္။ တကယ္ဆိုရင္ ဘယ္သူ႔ေၾကာင့္ပဲျဖစ္ျဖစ္ ကေလးတစ္ေယာက္ေအာင္ျမင္မႈရသြားရင္ ဆရာစိတ္အျပည့္အ၀နဲ႔ ၾကည္ႏႈး၀မ္းသာရမွာျဖစ္သလို ကေလးတစ္ေယာက္ စာေမးပြဲက်သြားရင္ ဘယ္မွာပဲက်က် စိတ္မေကာင္းျဖစ္ရမွာပါ။ အခုေတာ့ သူ႔ေက်ာင္းသား၊ ကိုယ့္ေက်ာင္းသား အစြဲေတြထားၿပီး ပညာေရး ၀န္ေဆာင္မႈေပးတာ အနႏၱဂိုဏ္း၀င္လို႔ ေခၚႏိုင္ပါ့မလား စဥ္းစားစရာျဖစ္လာပါတယ္။
စာသင္ခန္းထဲမွာ အျဖဴနဲ႔အစိမ္းဆင္တူ ၀တ္ထားတဲ့ ေက်ာင္းသားဟူသမွ် ကိုယ့္တပည့္လို႔ ယူဆရမယ့္ ႏိုင္ငံ၀န္ထမ္းက ကိုယ့္ဆီမွာ က်ဴရွင္ယူတဲ့ကေလးကိုပဲ ကိုယ့္ကေလးလို႔ သတ္မွတ္ၿပီး အျပင္က်ဴရွင္ ယူတဲ့ကေလးကိုေတာ့ ေက်ာင္းသားလို႔ မသတ္မွတ္ျခင္းဟာ ႏိုင္ငံေတာ္ကေပးတဲ့ လစာကိုယူၿပီး ႏုိင္ငံေတာ္ကို သစၥာေဖာက္ျခင္းပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ရွင္းရွင္းေျပာရရင္ ႏိုင္ငံ၀န္ထမ္းက်င့္၀တ္ကို မေလးစား၊ မလုိက္နာျခင္းလဲ မည္ပါတယ္။ ဒီျပစ္မႈဟာ ႏိုင္ငံ့၀န္ထမ္းတစ္ေယာက္အတြက္ အႀကီးေလးဆံုး ျပစ္မႈေျမာက္ပါတယ္။ ျပစ္မႈဆိုတာထက္ ဆရာတစ္ေယာက္ရဲ႕ က်င့္၀တ္ကို ေဖာက္ဖ်က္သူလို႔ ေခၚႏိုင္တာမို႔ ပညာေရးေလာက အမ်ားႀကီးနစ္နာပါတယ္။ တိုင္းျပည္ကို တကယ္ခ်စ္ရင္ ဒီအျပဳအမူမ်ဳိး လံုး၀မလုပ္သင့္ဘူးလို႔လည္း ရင္ထဲ၊ အသည္းထဲက လႈိက္လႈိက္လွဲလွဲ ယံုၾကည္မိပါတယ္။
တိုင္းျပည္လို႔ခ်ီေျပာျပန္ရင္ ဦးဟန္ၾကည္တစ္ေယာက္ စကားႀကီး၊ စကားၾကယ္ေျပာတယ္လို႔ စကားတင္းေျပာၾကမွာ ေသခ်ာပါတယ္။ တကယ္ေတာ့ ဆရာတစ္ေယာက္အတြက္ အနာဂတ္တိုင္းျပည္ဆိုတာ ကိုယ့္လက္ထဲက ေက်ာင္းသူ၊ ေက်ာင္းသားေတြပဲျဖစ္ပါတယ္။ ေက်ာင္းသူေက်ာင္းသားေတြကို ခ်စ္ျမတ္ႏိုးျခင္း၊ ကိုယ့္အလုပ္အေပၚမွာ တာ၀န္ယူျခင္းဟာ တိုင္းျပည္ကို ခ်စ္ျမတ္ႏိုးျခင္းသာ ျဖစ္ပါတယ္။ ဆရာတစ္ေယာက္ဟာ ေက်ာင္းသူ၊ ေက်ာင္းသားေတြရဲ႕ အနာဂတ္အတြက္ ဘာကိုမဆို အမွန္အတိုင္းျမင္ၿပီး အရာရာကို ရင္ဆိုင္ရဲဖို႔ လိုပါတယ္။ လိုအပ္ရင္ မိမိထက္ ပညာ၊ ဂုဏ္သိကၡာႀကီးမားသူထံ ကိုယ့္ကေလးေတြကို အပ္ႏွံသင့္ရင္ အပ္ႏွံေပးရပါလိမ့္မယ္။ မလိုအပ္ဘဲ တလြဲဆံပင္ေကာင္းလို႔ မရပါ။ ဆရာ၀န္တစ္ေယာက္ ျဖစ္ခဲ့ရင္ ကိုယ္မကုသႏိုင္တဲ့ လူနာကို ပိုတတ္ကၽြမ္းတဲ့ သမားေတာ္ဆီပို႔ၿပီး ကုသမႈခံယူေစျခင္းဟာ လူနာကို တကယ္ခ်စ္ျခင္း၊ ဂရုစို္က္ျခင္းပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီလိုမဟုတ္ပဲ ငါ့လူနာ၊ ငါပဲဂရုစိုက္မယ္ဆိုတဲ့ မ်က္ကန္းမာနနဲ႔ လူမိုက္ေစတနာကို လက္ကိုင္ထားၿပီး မႏိုင္မနင္း ကုသေနရင္ ၾကားထဲက လူနာအသက္ဆံုးရႈံးရမွာ မလြဲပါ။ ဒီအခ်က္ကို ကိုယ္တို႔ရဲ႕ ဆရာ၊ ဆရာမေတြ သိေစခ်င္ပါရဲ႕။
အခုေတာ့ အဲဒီလို မဟုတ္ပါ။ တစ္ခါက ျပည္နယ္အထက္တန္းေက်ာင္းတစ္ခုမွာ ေစတနာ့၀န္ထမ္း အျဖစ္ အဂၤလိပ္စာျပေပးဖို႔ ကိုယ္volunteer လုပ္ဖူးပါတယ္။ ဘာပဲေျပာေျပာ ဆယ္တန္းမွာ အဂၤလိပ္စာ ဂုဏ္ထူးထြက္ခဲ့ၿပီး ေဆးတကၠသိုလ္တက္ခဲ့သူ၊ အဂၤလိပ္စာ ေလ့လာမႈ ၁၃ႏွစ္သက္တမ္း ရွိသူတစ္ေယာက္ဟာ (အခုထိေတာ့ ထင္သေလာက္ မကၽြမ္းက်င္တာမွန္ေပမယ့္) ဆယ္တန္းရိုးရိုးေအာင္ၿပီး ေက်ာင္းဆရာ လုပ္ေနသူထက္ေတာ့ ပိုၿပီးကၽြမ္းက်င္တတ္ေျမာက္တာ ကေလးကစ သိပါတယ္။ ကိုယ္က အဲဒီလို ကိုယ့္ထမင္းကိုယ္စားလို႔ ဘႀကီးႏြားကို အလကားေက်ာင္းေပးဖို႔ ကမ္းလွမ္းတာကို အဲဒီေက်ာင္းက ဆရာမ်ားက အဲဒီဆရာလာသင္ရေအာင္ ငါတို႔က သူေလာက္မတတ္လို႔လား၊ ဘာလားဆိုၿပီး ေစတနာ့၀န္ထမ္းရဲ႕ ေစတနာကို ဗုဒၶဘာသာ၀င္ပီသစြာနဲ႔(ရွႈင္ေတာ္ဘုရားေဟာေတာ္မူတဲ့ တရားေတာ္ကို ေျပာင္းျပန္က်င့္သုံးၿပီး) ေစာ္ကားၾကပါတယ္။ ေစတနာကေန ေ၀ဒနာျဖစ္မွန္းမသိ ျဖစ္ခဲ့ရတဲပ ဦးဟန္ၾကည္လည္း ကိုယ့္ကေလးေတြရဲ႕ အနာဂတ္ကို ရင္ေလးေလးနဲ႔ ကိုယ့္ကမ္းလွမ္းခ်က္ေလးကို ျပန္ရုပ္သိမ္းခဲ့ရဖူးပါတယ္။
ပညာေရးေလာကမွာ စိတ္အနာဆံုးက ကေလးေတြရဲ႕ အသိဥာဏ္ကို ဖြင့္လွစ္ေပးဖို႔ မႀကိဳးစားဘဲ ဒါေပးရင္ ဒါယူဆိုတဲ့ စံနစ္ကို က်င့္သံုးၿပီး တစ္ဖက္ပိတ္မူနဲ႔ သင္ၾကားမႈေပးတာပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ ငါတြက္သလိုတြက္မွ အမွတ္ေပးမယ္ က်န္တဲ့နည္းနဲ႔တြက္ရင္ အမွတ္မေပးဘူးဆိုတာမ်ဳိးကေတာ့ အင္မတန္မွ ေသးသိမ္ညံ့ဖ်င္းတဲ့ စိတ္ထားလို႔ပဲ မေထာက္မညွာေျပာရပါလိမ့္မယ္။ သင္စားဖူးေသာ အသီးမ်ားကိုေဖာ္ျပပါ ဆိုတဲ့ ေမးခြန္းကို ဆရာမက “ပန္းသီး၊ ၾကက္ေမာက္သီး၊ စပ်စ္သီး” လို႔ ေျဖေပးထားတာကို ေက်ာင္းသားက သူစားဖူးတဲ့ အသီးအတိုင္း “ငွက္ေပ်ာသီး၊ ဆီးသီး၊ သစ္ေတာ္သီး” လို႔ေျဖရင္ အမွတ္မေပးတာ အင္မတန္မွ ရွက္ဖို႔ေကာင္းတဲ့ ဆရာမပီသတဲ့ လုပ္ရပ္ျဖစ္ပါတယ္။ ကေလးရဲ႕ ျဖန္႔ထြက္ေတြးလိုတဲ့ စိတ္ဓာတ္ကို ခ်ဳိးႏွိမ္ပစ္ၿပီး ကိုယ္တို႔တိုင္းျပည္ကို အညြန္႔က်ဳိးေအာင္ လုပ္ပစ္ျခင္းပဲ ျဖစ္ပါတယ္။ တိုင္းျပည္က အားကိုးရမယ့္ ပညာတတ္လူငယ္ေတြ ေမြးထုတ္ဖို႔ ႏိုင္ငံေတာ္က အားကိုးတႀကီး လစာေပးထားတဲ့ ၀န္ထမ္းတစ္ေယာက္အတြက္ မလုပ္သင့္ဆံုးလုပ္ရပ္လည္း ျဖစ္ပါတယ္။ အသီးဆိုတာ ျမင္သာေအာင္ ဥပမာေပးျခင္းပါ။ သခ်ၤာလို ဘာသာရပ္မွာ ပိုိလို႔ဆိုးပါတယ္။ ဖြင့္ေတြးရမယ့္ ဘာသာရပ္ကို ဆရာျဖစ္သူက သူတတ္တဲ့ နည္းတစ္နည္းနဲ႔ ခ်ဳပ္ၿပီး အမွတ္ေပးစည္းမ်ဥ္းခ်လိုက္ျခင္းအားျဖင့္ ကေလးမွ အမ်ားႀကီးနစ္နာသြားပါေတာ့တယ္။ တကၠသိုလ္၀င္တန္း စာစစ္စည္းမ်ဥ္းမွာေတာ့ အဲဒီလို မဟုတ္ပါ။ ကေလးေတြရဲ႕ ပင္ကိုညာဏ္ရည္ကို ဦးစားေပးထားတာ ေတြ႕ရပါတယ္။ ႏိုင္ငံေတာ္က မူ၀ါဒခ်မွတ္ထားေပမယ့္ ဆရာျဖစ္သူက အေကာင္အထည္မေဖာ္ဘဲ ႏိုင္ငံေတာ္ကို သစၥာေဖာက္ျခင္းအားျဖင့္ ကိုယ္တို႔တိုင္းျပည္မွာ ပညာတတ္ေတြဟာ ည့့့ံသထက္ ညံ့သြားဖို႔ပဲ ရွိပါေတာ့တယ္။
ပညာေရးေလာကမွာ တရား၀င္ရွစ္ႏွစ္(တကယ္ဆိုရင္ ဆယ္တန္းေျဖၿပီးကတည္းက ဆယ္တန္းစာ စသင္ခဲ့တာမို႔ ၁၅ႏွစ္ထဲ ေရာက္လာပါၿပီ) ရွိလာၿပီမို႔ အျမင္မေတာ္တာေတြလည္း ဒုနဲ႔ေဒး ရွိေနပါၿပီ။ သင္ခဲ့တဲ့ ပညာနဲ႔ တက္ခဲ့တဲ့တကၠသိုလ္ရဲ႕ ဂုဏ္သိကၡာကို ငဲ့ညွာေနတာေၾကာင့္ ပါးစပ္က ဘာမွ ထုတ္မေျပာျဖစ္ေပမယ့္ ၿမိဳသိပ္ထားရတာေတြလည္း တနင့္တပိုးပါ။
အမနာပ ေျပာခံရတိုင္းမွာ လယ္တီဆရာေတာ္ဘုရားရဲ႕ ကဗ်ာတစ္ပုုဒ္ျဖစ္တဲ့
“ျပစ္မရွိျပစ္ရွာ
လမင္းကို ေခြးေဟာင္လို႔
ေရႊလေရာင္ေျပာင္မပ်က္တယ္
ထြန္းလ်က္ပင္သာ။
ျမေရႊဂူပတၱျမားကိုလ
၀က္မ်ားက ျငဴစူစြာ
ညႊံလူးကာတိုက္နဲ။
ပြတ္ေလေလ
ဂူေရႊမွာအေရာင္ထြက္တယ္
ဖိုးလထက္ကဲ”
ဆိုတဲ့ ကဗ်ာကို အံႀကိတ္ၿပီး ရြတ္ရင္း ကိုယ့္ကိုယ္ကို ေျဖရပါတယ္။ စိတ္မေျပေပမယ့္ နည္းနည္းေတာ့လည္း ေနသာထိုင္သာေတာ့ ရွိသြားတာ ေသခ်ာပါရဲ႕။ အေကာင္းလုပ္ေနတာကို အေကာင္းျမင္မခံရဘူးဆိုတဲ့ အေတြးနဲ႔ တစ္ခါတစ္ေလလည္း စိတ္ပ်က္သြားတတ္တာလည္း မညာခ်င္ပါ။
ဒါေပမယ့္ ကိုယ္ကိုယ္တိုင္က ဒီေလာကကို အင္မတန္ျမတ္ႏိုးၿပီး ကိုယ့္တိုင္းျပည္တိုးတက္ဖို႔ ႏိုင္ငံ့သားေကာင္းေတြ အမ်ားအျပားေမြးထုတ္ေပးရမယ္ဆိုတာ အမွန္အတိုင္းျမင္ၿပီးျဖစ္တာာမို႔ ဒီေလာကကိုပဲ ဆက္ၿပီးဖက္တြယ္ေနဦးမွာပါ။ ဒါေၾကာင့္ ေရွ႕ဆက္ၿပီးလည္း ဦးဟန္ၾကည္တစ္ေယာက္ ဆရာမပီသသူေတြရဲ႕တိုက္ခိုက္တာေတြကို ခံေနရဦးမွာပါ။
ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ ေခြးေဟာင္တိုင္း ထႀကည့္ေနရရင္ အိပ္ေရးပ်က္တာပဲ အဖတ္တင္ရုံရွိမွာမို႔ ကိုယ္ေလာက္မွ ပညာမတတ္သူေတြ၊ ကိုယ္ေလာက္မွ တုိုင္းျပည္အေပၚတာ၀န္မေက်သူေတြရဲ႕ ေျပာစကားေတြကို တစ္ခြႏ္းမွ လက္တံု႔မျပန္ဘဲ ကိုယ့္ကိုယ္ကို အထူးခၽြန္ဆံုးျဖစ္ေအာင္၊ ကိုယ္လက္လွမ္းမီသမွ် ေက်ာင္းသူေက်ာင္းသားေတြကို အေတာက္ပဆံုးျဖစ္ေအာင္ အေရာင္တင္ေပးရင္း ဒီတိုင္းျပည္က သင္ေပးတဲ့ ပညာနဲ႔ ဒီတိုင္းျပည္နဲ႔ ဒီႏိုင္ငံသားေတြ အေပၚ တာ၀န္ေက်ႏိုင္သမွ်ေက်ေအာင္ ဆက္ႀကိဳးစားပါဦးမယ္။
