စူ႕ထက္စူ . . .

ဆင္ဆိုတာ . . .
ကုန္းသတၱ၀ါထဲမွာ အင္အားအႀကီးဆံုးပါပဲ။ ဒါေပမယ့္ ဆင္ေတြေတာင္ေၾကာက္ရတဲ့ တကယ့္အင္အားႀကီး သတၱ၀ါတစ္မ်ဳိးကို သုေတသီေတြက မၾကာမီက ေလ့လာေတြ႕ရွိခဲ့ပါတယ္။


Any elephant foolish enough to approach an ant-protected tree is liable to find swarms of the angry insects crawling up its trunk
ိ
အဲဒီသတၱ၀ါကေတာ့ အမ်ားသိၾကတဲ့ ပုရြက္ဆိတ္ပါပဲ။

အာဖရိက ဆဗားနားေဒသမွာ ပုရြက္ဆိတ္ဟာ ခြန္အားအႀကီးဆံုုးသတၱ၀ါ ျဖစ္ေနတာကို သုေတသီေတြ ေတြ႕ရွိခဲ့ျခင္းပါ။ အဲဒီေဒသမွာပုရြက္ဆိတ္ေတြဟာ ရွားေစာင္းပင္ acacia ရဲ႕ အေစာင့္ေတြလို မွီတင္းေနထိုင္ၾကတာေၾကာင့္ အဲဒီအပင္ေတြကိုစားဖို႔ဆိုတာ ဆင္ေတြအတြက္ မဟာစြန္႔စားခန္းႀကီးတစ္ရပ္ ျဖစ္လို႔ေနပါတယ္။ အဲဒီလို ပုရြက္ဆိတ္ေတြေစာင့္ေရွာက္ထားတဲ့ အပင္ကို စားရဲေလာက္ေအာင္ မိုက္မဲတဲ့ဆင္ခမ်ာလည္း ေဒါသထြက္ေနတဲ့ ပုရြက္ဆိတ္ေတြက ႏွာေမာင္းထဲ၀င္ၿပီး ကိုက္တာခဲတာကို မခ်ိမဆန္႔ ခံရေတာ့တာပါပဲ။

ဒီသုေတသနကို ဦးေဆာင္ခဲ့တဲ့ ဖေလာ္ရီဒါတကၠသိုလ္က Professor Todd Palmer ကေတာ့ ပုရြက္ဆိတ္ေတြက သူတို႔ေနတဲ့သစ္ပင္ကို အခုလိုေစာင့္ေရွာက္ၿပီး
အရြက္စားသတၱ၀ါထဲမွာ အႀကီးဆံုးျဖစ္တဲ့ ဆင္ေတြကို အႏိုင္ရလို႔ ေဂဟအဖြဲ႕အစည္းမွာ အေရးပါေနတဲ့ ဒီျဖစ္ရပ္ကိုၾကည့္ရတာ ေဒးဗစ္နဲ႔ ဂိုလိယက္ဇာတ္လမ္းလိုပါပဲ လို႔မွတ္ခ်က္ေပးပါတယ္။ ( အဲဒီသမၼာက်မ္းစာလာ ဇာတ္လမ္းမွာ အေကာင္ေသးၿပီး အင္အားနည္းပါးတဲ့ ေဒးဗစ္ဟာ အေကာင္ႀကီးၿပီး ခြန္အားႀကီးမားလွတဲ့ ဂိုလိယက္ကို ေလာက္လႊဲနဲ႔ပစ္ၿပီး အႏိုင္ယူခဲ့ပါတယ္ )

အပင္တစ္ပင္မွာ ေနၾကတဲ့ စုစုေပါင္းအေလးခ်ိန္ ငါးမီလီဂရမ္ေလာက္ပဲ ရွိတဲ့ ပုရြက္ဆိတ္ေတြဟာ သူတို႔ထက္ အဆသန္းေပါင္းမ်ားစြာႀကီးတဲ့ သတၱ၀ါႀကီးေတြကိုေတာင္ ယွဥ္ၿပိဳင္အံတုၿပီး သူတို႔ေနတဲ့ သစ္ပင္ကို ကာကြယ္ႏိုင္စြမ္းရွိေနပါတယ္။ ဒီျဖစ္ရပ္ကို စၿပီးသတိထားမိေစတာကေတာ့ ဆင္ေတြမၾကာမၾကာအစားခံရေလ့ရွိတဲ့ ရွားေစာင္းပင္မ်ဳိးစိတ္တစ္ခုျဖစ္တဲ့ Acacia drepanolobium ကို သတိထားမိၾကလို႔ ျဖစ္ပါတယ္။ ပုရြက္ဆိတ္မရွိတဲ့ အဲဒီရွားေစာင္းပင္တစ္ခ်ဳိ႕ကိုပဲ ဆင္ေတြစားတာကိုျမင္ရၿပီးတဲ့ေနာက္မွာေတာ့ အဲဒီျဖစ္ရပ္ဟာ ထူးဆန္းေနတာကို ေလ့လာသူေတြက ေတြ႕ရွိခဲ့ျခင္းပါ။

ပညာရွင္ေတြဟာ အဲဒီရွားေစာင္းပင္မ်ဳိးစိတ္တစ္ခ်ဳိ႕ကို ပုရြက္ဆိတ္ေတြဖယ္ၿပီး ဆင္ေတြစားမစား စမ္းသပ္ၾကည့္ၾကပါတယ္။ ဒါ့အျပင္ ဆင္ေတြႀကိဳက္တဲ့ အျခားရွားေစာင္းပင္မ်ဳိးတစ္မ်ဳိးျဖစ္တဲ့ A. mellifera မွာ ပုရြက္ဆိတ္ေတြထားၿပီး စမ္းသပ္ျပန္ပါတယ္။ အဲဒီမွာပဲ ဆင္ေတြဟာ ပုရြက္ဆိတ္ရွိတဲ့ အပင္ကို လံုး၀မစားၾကေတာ့တာကို ေတြ႕ရပါေတာ့တယ္။

Current Biology စာအုပ္မွာ ေရးထားတဲ့အခ်က္အရ ဆင္ေတြရဲ႕ အားအနည္းဆံုးေနရာ Achilles' heel ကေတာ့ သူတို႔ရဲ႕ ႏွာေမာင္းျဖစ္ပါတယ္။ ဆင္ေတြရဲ႕ ႏွာေမာင္းအတြင္းပိုင္းဟာ အႏုညံ့ဆံုးျဖစ္သလို အာရုံခံႏိုင္စြမ္းလည္း အျမင့္ဆံုးျဖစ္ပါတယ္။ ႏွာေမာင္းထဲကို ပုရြက္ဆိတ္ေတြ၀င္ကိုက္မွာကိုေတာ့ ဘယ္ဆင္မွႀကိဳက္မွာ မဟုတ္တာေသခ်ာပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ပုရြက္ဆိတ္အန႔ံရတာနဲ႔တစ္ၿပိဳင္နက္ ဆင္ေတြဟာ အဲဒီအပင္ကို ေ၀းေ၀းကေန ေရွာင္ၾကေတာ့တာပါပဲ။

အထက္က ေဆာင္းပါးကိုလည္းဖတ္ၿပီးေရာ
ေလာကမွာ အင္အားအႀကီးဆံုးဆိုတာ ဘာမွမရွိတာကို ေတြးမိပါေတာ့တယ္။ ဘယ္ေလာက္အင္အားႀကီးတဲ့ သတၱ၀ါျဖစ္ပါေစ အားနည္းခ်က္တစ္ခ်က္ေတာ့ ရွိၾကစၿမဲပါ။ အဲဒီအားနည္းခ်က္ကို အႏိုင္ယူႏိုင္ရင္ေတာ့ ေပါက္ေဖာ္ႀကီးေတြေျပာသလို
“ စူ႕ထက္စူ လူစြမ္းေကာင္းေတြခ်ည္းပဲ ” ေပါ့။

Ants are getting the better of nature's biggest land beast on the African savannah, scientists have discovered.

The ants act as guardians of acacia trees, which risk being ravaged by hungry elephants.

Any elephant foolish enough to approach an ant-protected tree is liable to find swarms of the angry insects crawling up its trunk.

Experts believe the ant tree-guards play a vital ecosystem role that has previously been overlooked.

Professor Todd Palmer, from the University of Florida, US, who took part in the research, said: ''It really is a David and Goliath story, where these little ants are up against these huge herbivores, protecting trees and having a major impact on the ecosystems in which they live.

''Swarming groups of ants that weigh about five milligrams each can and do protect trees from animals that are about a billion times more massive.''

The researchers stumbled onto the discovery after noticing that one species of acacia tree, Acacia drepanolobium, was seldom bothered by elephants.

''We thought that was really interesting because we often see elephants feeding on other species of trees that do not harbour ants,'' said Prof Palmer.

The scientists carried out tests in which some of the trees were stripped of their ants. They also ''added'' ants to one of the elephants' favourite tree foods, a different Acacia species called A. mellifera.

''When either tree species had ants on them, the elephants avoided those trees like a kid avoids broccoli,'' said Prof Palmer.

Writing in the journal Current Biology, the researchers said the elephant's Achilles' heel was its trunk.

Although externally tough, an elephant's trunk is highly sensitive inside and loaded with nerve endings.

''It seems that elephants simply do not like ants swarming up the insides of their trunks, and I can't say I blame them,'' said Prof Palmer.

Elephants appeared to be alerted to the presence of tree ants by their smell, said the scientists.

This raised the possibility of using ant odours on crops to deter elephants.