ဒီေန႔
ဘေလာ့တကာ ပတ္ၿပီးစာဖတ္ရင္းနဲ႔ မိသားစုဒိုင္ယာယီရဲ႕ တစ္ခါတုန္းက...(၁) ဆိုတဲ့ပိုစ့္မွာ ေတာေက်ာင္းဆရာလုပ္တုန္းက အမွတ္တရေလးေတြ ဖတ္ရင္း ကိုယ္ဆယ္တန္းေအာင္ၿပီးကာစက အညာရြာကေလးတစ္ရြာမွာ လုပ္အားေပးေက်ာင္းဆရာ လုပ္ခဲ့တာ ျပန္သတိရမိၿပီး စာေရးခ်င္စိတ္ေပၚလာတာေၾကာင့္ ဒီပိုစ့္ကို ေရးမိျပန္ပါတယ္။ စာေရးတဲ့၀ါသနာဆိုတာကလည္း အခက္သားပါ။ ေရးစရာေတြ႕ရင္ ေရးကိုေရးရမွ ေက်နပ္တာမို႔ ေမာင္မ်ဳိးက သူ႔ဘေလာ့မွာ ေရးထားတဲ့ ပိုစ့္တစ္ခုထဲက စာသား “မေနနိုင္လို႕ပါ စာေရးစရွိတဲ့သူက စာမေရးပဲေနရတဲ့အခါ ေဆးလိပ္ျဖတ္ထားတဲ့သူ ေဆးလိပ္ျပန္ေသာက္ခ်င္သလိုေပါ ့” ကို ကိုးကားၿပီး ေရးခ်င္တာကို ေရးျဖစ္ေအာင္ပဲ ေရးလိုက္ပါတယ္။
ဆယ္တန္းေျဖၿပီးတဲ့အခ်ိန္မွာ ကို္ယ့္အသက္က ၁၈ ၀န္းက်င္ရွိပါၿပီ။
စာေကာင္းေကာင္းလိုက္ႏိုင္ေအာင္ ဆိုတဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္နဲ႔ ေမေမက ၆ႏွစ္ေက်ာ္မွ ေက်ာင္းထားတာေၾကာင့္ရယ္ ၾကားထဲမွာ ေက်ာင္းေတြ တစ္ႏွစ္ေက်ာ္ပိတ္လိုက္တာေတြရယ္ေၾကာင့္ ဆယ္တန္းေအာင္ခ်ိန္မွာ အသက္က ၁၈ ျဖစ္သြားတာပါ။ အေျခအေနအရပ္ရပ္ေၾကာင့္ တကၠသိုလ္ေတြကလည္း မဖြင့္ေသးတာေၾကာင့္ စိတ္မေလေအာင္ ဆိုတဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္နဲ႔ ေက်ာင္းမဖြင့္ခင္ၾကားကာလမွာ ၁၀ တန္းေတြကို စာျပန္သင္ပါတယ္။ ဒါတင္အားမရေသးဘဲ ၿမဳိ႕နဲ႔ ၆ မိုင္ေလာက္ေ၀းတဲ့ ရြာတစ္ရြာက မူလတန္းေက်ာင္းမွာ လုပ္အားေပးေက်ာင္းဆရာ သြားလုပ္ပါေသးတယ္။ မနက္မိုးလင္းရင္ ၆ နာရီကေန ၈ နာရီအထိ ဆယ္တန္းေတြကို စာသင္။ မနက္ ၉ နာရီ၀န္းက်င္ဆိုရင္ လုပ္အားေပးတဲ့ ေက်ာင္းကိုသြားစာသင္၊ ညေန ၄နာရီေလာက္မွျပန္လာ။ ညေန ၆ နာရီကေန ည ၈နာရီအထိ ၁၀ တန္းေက်ာင္းသားေတြကို စာသင္၊ ၈ နာရီကေန ၁၀ နာရီခြဲအထိ Study guide လုပ္နဲ႔ တစ္ေန႔လံုး ခ်ာလပတ္လည္ေနေအာင္ ပညာေရးေလာကထဲကို စ၀င္ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီအထံုပါရမီေၾကာင့္ပဲ ႀကီးလာတဲ့အခါမွာ ဆရာအလုပ္နဲ႔ အသက္ေမြး၀မ္းေၾကာင္းရသလား မသိေတာ့ပါ။
ကဲ...စကားခ်ီးေတြလက္စသတ္လို႔ ကိုယ္တို႔ေတာေက်ာင္းကေလးဆီ အလည္သြားၾကပါစို႔ရဲ႕...
ကိုယ္လုပ္အားေပးတဲ့ေက်ာင္းမွာ အသက္ ၃၀ေက်ာ္ဆရာမအပ်ဳိႀကီးေတြခ်ည္းပဲ ၈ေယာက္ရွိပါတယ္။ ဆရာဆိုလို႔ ေက်ာင္းအုပ္ႀကီးနဲ႔ ကိုယ္နဲ႔ႏွစ္ေယာက္ပဲ ရွိတာပါ။ မနက္ ၉နာရီထိုးရင္ ကိုယ့္အစ္မသံုးေလး၀မ္းကြဲေလာက္ေတာ္တဲ့ ဆရာမက ကိုယ့္အိမ္၀င္ၿပီး ေက်ာင္းသြားဖို႔ေခၚပါတယ္။ ထမင္းဗူးေလးထုပ္ၿပီး စက္ဘီးတစ္စီးစီစီးရင္း စကားတစ္ေျပာေျပာနဲ႔ သြားၾကရင္ နာရီ၀က္ေက်ာ္ေက်ာ္ေလာက္မွာ ေက်ာင္းေရာက္ပါတယ္။ အဲဒီရြာကေလးက ကားလမ္းေဘးမွာရွိေပမယ့္ ေက်ာင္းကေတာ့ ေခ်ာင္းနံေဘးလယ္ကြင္းေတြၾကားမွာပါ။ ေက်ာင္းနဲ႔ ကားလမ္းကလည္း ၁ဖာလံုေက်ာ္ေက်ာ္ ေ၀းပါေသးတယ္။ ကိုယ္တို႔မ်ား ေနာက္က်ေနရင္ ေက်ာင္းမွာရွိသမွ် တပည့္ပုစုခရုအားလံုး ကားလမ္းမထြက္ၿပီး သူတို႔ဆရာ၊ ဆရာမေတြကို ေမွ်ာ္ၾကပါေတာ့တယ္။ တစ္ခါတစ္ခါမ်ား အုပ္စုလိုက္ႀကီး လမ္းေလွ်ာက္လာၾကရင္း ကိုယ္တို႔နဲ႔ လမ္းတ၀က္မွာ ဆံုတဲ့အခါေတာင္ ရွိပါေသးတယ္။ ကိုယ္တို႔ကိုျမင္တာနဲ႔ အုပ္လိုက္ႀကီးေျပးလာၿပီး စက္ဘီးကို၀ိုင္းတြန္းတဲ့ကေလးကတြန္း အထုပ္အပိုးေတြ ၀ိုင္းသယ္တဲ့ကေလးကသယ္နဲ႔ တကဲ့ကို ေပ်ာ္စရာပါ။ ဆရာ့ပစၥည္းေတြလုသယ္ၾကရင္း ရန္မ်ားေတာင္ ျဖစ္တဲ့အခါ ျဖစ္ၾကပါေသးရဲ႕။
ကိုယ္တို႔ေက်ာင္းသားေလးေတြလို႔ေျပာတာေၾကာင့္ လွလွပပ သန္႔သန္႔ရွင္းရွင္းေလးေတြလို႔ မထင္ေစခ်င္ပါ။ တစ္ေယာက္မွအျဖဴ၊ အစိမ္းမ၀တ္ႏိုင္သလို ၉၀ရာခိုင္ႏႈန္းေလာက္က ဖိနပ္မစီးႏိုင္တာမ်ားပါတယ္။ အမ်ဳိးသားပညာ၀န္ဦးဖိုးက်ားရဲ႕ မိတဆိုးရွင္ျပဳထဲက စာသားကို ငွားၿပီးသံုးရရင္ “ေခါင္းတံုး၊ ေသွ်ာင္ထံုး၊ ဗိုက္ပူ၊ ရင္ေကာ့ႏွင့္ အကြက္မေပၚေသာ ခ်ည္လုံခ်ည္ ထည္ခ်င္းျဖင့္ တန္ဆာဆင္ျခင္းလည္း ရွိထေသာ၊ ႏွပ္ေၾကာင္း၊ ေၾကးေၾကာင္း၊ ေၾကးကြက္တို႔ႏွင့္ မက္ဖြယ္၊ ခ်စ္ဖြယ္၊ ႏွစ္သက္ဖြယ္လည္း ျဖစ္ထေသာ” ေက်ာင္းသား ေက်ာင္းသူေလးမ်ားပါ။ လယ္သမား၊ လယ္ကူလီ၊ သူရင္းငွားသားသမီးေလးေတြ ျဖစ္တာေၾကာင့္ တစ္ခါတစ္ခါ ေက်ာင္းတက္ခ်ိန္အမီ လယ္ထဲကေျပးတက္လာၾကေလ့ ရွိပါေသးတယ္။ ဖိနပ္မပါတဲ့ ကေလးေတြရဲ႕ေျခေထာက္မွာ ရႊံ႕ဗြက္ေျခာက္ေတြမပါရင္ ကိုယ္တို႔ေက်ာင္းသားေတြမဟုတ္ဘူးလို႔ေတာင္
ေဖာ္ျမဴလာထုတ္ယူရမယ္ ထင္ပါရဲ႕။
ကိုယ္တို႔စာသင္ေက်ာင္းကလည္း အမ်ားျမင္ဖူးတဲ့ အုတ္တိုက္အမိုးနီနီ မဟုတ္ပါ။
ေျမစုိက္ ထရံကာ ႀကံသက္ကယ္မိုး(ဓနိမမိုးပါ။ ဓနိက ျမစ္၀ကၽြန္းေပၚေဒသမွာပဲေပါၿပီး အထက္အညာေဒသမ်ားမွာေတာ့ ႀကံပင္က အရြက္ေျခာက္ေတြကို သက္ကယ္ပ်စ္ၿပီး မိုးေလ့ရွိပါတယ္) ေလးတိုင္စင္သာသာေက်ာင္းပါ။
ထရံကာေက်ာင္းျဖစ္ေပမယ့္ အထင္ေတာ့ မေသးေစခ်င္ပါ။ ကိုယ္တို႔ေက်ာင္းသားေလးေတြ လက္ခ်က္နဲ႔ ေပါက္တဲ့ေနရာေပါက္ ၿပဲတဲ့ေနရာၿပဲ၊ ေဖာင္းတဲ့ေနရာေဖာင္း ပိန္တဲ့ေနရာပိန္ၿပီး အေ၀းကမ်ားၾကည့္ရင္ စိတၱဇပန္းခ်ီကားဆန္ဆန္ ျဖစ္ေအာင္စီမံထားပါတယ္။ ရည္ရြယ္ခ်က္ကေတာ့ ကေလးေတြႀကီးလာရင္ Abstract artist ေတြ ျဖစ္ေအာင္ပါ။ ဒါျမန္မာ့နည္း ျမန္မာ့ဟန္ စာသင္ေက်ာင္းအစစ္ျဖစ္ပါတယ္။ အဲဒီေက်ာင္းေဆာင္အနီးမွာ သံုးတန္းေလးတန္းအတြက္ အိုမင္းေဟာင္းႏြမ္းေနတဲ့ ေျခတံရွည္သစ္သားေက်ာင္းေဆာင္တစ္ေဆာင္ရွိပါတယ္။ သြပ္မိုးထားေပမယ့္ မိုးရြာရင္ ထီးေဆာင္းေနရတဲ့အထိ ၿပီးျပည့္စံုတဲ့ စာသင္ေက်ာင္းျဖစ္ပါတယ္။ ေနပူရင္လည္း ေခၽြးၿပိဳက္ၿပိဳက္က်ေလာက္ေအာင္ ေလ၀င္ေလထြက္ေကာင္းလွပါတယ္။ ခိုင္ခန္႔ေတာင့္တင္းလြန္းတာမို႔ ကေလးသံုးေလးေယာက္ တစ္ၿပဳိင္္တည္း လမ္းေလွ်ာက္ရင္၊ ေျပးရင္ ေက်ာင္းၿပိဳက်မွာေၾကာက္တာေၾကာင့္ ကိုယ္တို႔ဆရာေတြမွာ ဘုရားစာရြတ္ေနရတဲ့အထိ ကုသိုလ္ရတဲ့ စာသင္ေဆာင္ပါ။
စာသင္ေဆာင္ေရွ႕၊ ေနာက္နဲ႔ ဘယ္ဘက္ျခမ္းမွာေတာ့ လယ္ကြင္းေတြ ၀ိုင္းထားပါတယ္။ ကေလးေတြကို သဘာ၀သိပၸံသင္တဲ့အခါ အပင္ေတြကို လြယ္လြယ္ကူကူျပႏိုင္ေအာင္ဆိုတဲ့ ရည္ရြယ္ခ်က္ တစ္စိတ္တစ္ပိုင္း ပါမယ္ထင္ပါရဲ႕။ ဒါတင္မကေသးပဲ စပါးေတြ မွည့္ေလာက္တဲ့ရာသီဆိုရင္ အပင္ေတြၾကားမွာ ေပ်ာ္ေပ်ာ္ႀကီးစံေနၾကတဲ့ ေႃမြေပါင္းစံုတို႔က ေက်ာင္းခန္းထဲအထိ အလည္လာေလ့ရွိတာေၾကာင့္ သတၱေဗဒမ်ားသင္ခ်င္ရင္ သူမ်ားႏိုင္ငံကေက်ာင္းေတြလို lab ထဲမွာ ေဆးရည္စိမ္ထားတဲ့ အေကာင္ေတြယူျပဖို႔မလိုဘဲ လတ္လတ္ဆတ္ဆတ္ေလ့လာခြင့္ရၾကပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ အႏွီသင္ေထာက္ကူ သတၱ၀ါခမ်ာလည္း သံုးတန္း၊ေလးတန္းက ေက်ာင္းသားေတြလက္ခ်က္နဲ႔ ၾကာၾကာသင္ေထာက္ကူခြင့္မရလိုက္တာမ်ားပါတယ္။ ဘာပဲေျပာေျပာ စားနပ္ရိကၡာပါ ဖူလံုတဲ့စာသင္ေက်ာင္းလို႔ပဲ ေျပာရပါလိမ့္မယ္။ ေက်ာင္းဘယ္ဘက္ျခမ္းက လယ္ကြင္းေတြအလြန္မွာ ရြာနဲ႔ေက်ာင္းကို ျခားထားတဲ့ ေခ်ာင္းရွိပါတယ္။ ေက်ာင္းသားေတြ ေက်ာင္းလာၾကရင္ အဲဒီေခ်ာင္းကတံတားကို ျဖတ္ၿပီးလာရတာပါ။ မိုးဦးက်ၿပီဆိုရင္ အဲဒီေခ်ာင္းကေရေတြလွ်ံလာၿပီး ကိုယ္တို႔ေအာက္ထပ္ေက်ာင္းေဆာင္တစ္ခုလံုး ေရအျပည့္ဖံုးလို႔ တီ၊ ဖား၊ ငါးေပါင္းစံုနဲ႔ သဘာ၀သမိုင္းျပတိုက္ ျဖစ္သြားေလ့ရွိပါတယ္။ ေခ်ာင္းေရႀကီးရင္ တံတားပါေရေအာက္ေရာက္တာမို႔ အဲဒီကာလေတြကေတာ့ ကိုယ္တို႔ေရာ၊ ကေလးေတြအတြက္ Gazette မဟုတ္ေသာ Natural holiday ပါပဲ။
ကိုယ္တို႔ေက်ာင္းရဲ႕ ညာဘက္မွာေတာ့ ရြာဦးဘုန္းေတာ္ႀကီးေက်ာင္းရွိပါတယ္။ ကိုယ္တို႔ဆရာေတြရဲ႕ ေက်းဇူးရွင္ဆရာေတာ္ေက်ာင္းပါ။ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုရင္ ေန႔လည္ပိုင္း ဆြမ္းစားၿပီးတာနဲ႔ ရြာထဲကလွဴၾကတန္းၾကတာေတြထဲက ဘုဥ္းေပးလို႔မကုန္တဲ့ ဆြမ္းက်န္၊ ကြမ္းက်န္၊ မုန္႔ပဲသြားေရစာ အက်န္ေလးေတြကို ဆရာေတာ္က ကိုယ္တို႔ဆရာ၊ ဆရာမေတြကို စြန္႔ႀကဲေလ့ရွိလို႔ပါ။ ေန႔လည္ ၁၂ ၀န္းက်င္ေလာက္ေရာက္ရင္ ကိုယ္တို႔ဆရာတစ္အုပ္လည္း ဆရာေတာ္အေခၚလႊတ္ရင္ တစ္စုတစ္ေ၀းထဲ ကပၸိယအႀကီးစား အလုပ္ကို ေပ်ာ္ေပ်ာ္ႀကီးလုပ္ၾကေလ့ ရွိပါတယ္။ ဆင္းရဲသူ ဆင္းရဲသား ေက်ာင္းသားေလးေတြဆီက တစ္ခုခု စားရဖို႔ဆိုတာ မေမွ်ာ္လင့္ေကာင္းတဲ့ အရာပါ။ တစ္ခါတစ္ေလ(တကယ့္တစ္ခါတစ္ေလပါ၊ တစ္ႏွစ္လံုးမွာ သံုးခါေလာက္ေတာ့ ႀကံဳဖူးပါတယ္) ကေလးတစ္ေယာက္တစ္ေလက သဒၶါေပါက္ၿပီး လက္ဖက္သုတ္ေလးတစ္ပြဲေလာက္ ထည့္ယူလာခဲ့ရင္ အဲဒီေန႔မ်ဳိးကေတာ့ ကိုယ္တို႔ဆရာေတြအတြက္ မဂၤလာအလြန္အင္မတန္ရွိေပထေသာ ေန႔ပါ။ ရြာထဲက မိဘတစ္ေယာက္တစ္ေလက သဒၶါေပါက္ျပန္တာေၾကာင့္ လက္ဖက္ရည္ေသာက္ဖို႔ ဖိတ္ရင္(အထင္မႀကီးေစခ်င္ပါ၊ tea လက္ဖက္ရည္မဟုတ္ပါ၊ ေရေႏြးၾကမ္းနဲ႔ ပဲျခမ္းသုတ္၊ လက္ဖက္သုတ္ပဲ ေကၽြးႏိုင္ၾကပါတယ္) ကိုယ္တို႔ဆရာတစ္အုပ္ တကယ့္ကို ၀မ္းသာအားရ သြားၿပီးဒါနပါရမီျဖည့္ရေလ့ ရွိပါတယ္။ က်န္တဲ့ရက္မ်ားကေတာ့ ဆရာတစ္အုပ္ေခါင္းခ်င္းဆိုင္ ထမင္းဘူးကို္ယ္စီဖြင့္ သူ႔ဟင္း၊ ကိုယ့္ဟင္း ဖလွယ္ရင္း(တစ္ေယာက္မွ အသားဟင္းမပါတာမ်ားပါတယ္) တင္းတိမ္ၾကရတာ မ်ားပါတယ္။
အင္း...ဆုိင္ကယ္တ၀ီ၀ီ၊ ကားတ၀ီ၀ီနဲ႔ ဒီဘက္ေခတ္ ၿမဳိ႕ေက်ာင္းဆရာမေလးေတြကို ၾကည့္ရင္း ကိုယ္တို႔လုပ္ေဖာ္ကိုင္ဖက္ ဆရာမေတြကို လြမ္းလိုက္တာေလ။
ကိုယ္တို႔ေက်ာင္းက ၿမိဳ႕ေက်ာင္းေတြလို စာသင္ခန္းတစ္ခန္းနဲ႔ တစ္ခန္းၾကားမွာ နံရံေတြဘာေတြျခားထားတာ မရွိဘဲ အားလံုး တစ္ျပင္တည္းပါ။ အေပၚထပ္မွာ ႏွစ္တန္း၊ သံုးတန္း၊ ေလးတန္း အတန္းသံုးတန္းတင္ထားပါတယ္။ ကေလးတို႔သဘာ၀ စာဖတ္ရင္ အသံကုန္ထုတ္ၿပီး ကုန္းေအာ္ၾကတာမို႔ တစ္တန္းက စာဖတ္ရင္ ေနာက္တစ္တန္းက စာသင္လို႔မရေတာ့ပါ။ မေအာ္နဲ႔လို႔ တားျပန္ရင္လည္း ကေလးေတြရဲ႕ ပညာသင္လိုစိတ္ကို ခ်ဳိးႏွိမ္ရာက်မွာစိုးတာေၾကာင့္ ကိုယ့္ဖာသာ အဆင္ေျပေအာင္ ၾကည့္စီစဥ္ရပါတယ္။ ကိုယ္ကေတာ့ အဲဒီလို အခ်ိန္မ်ဳိးဆိုရင္ ေက်ာက္သင္ပုန္းကို ေက်ာင္းေအာက္ခ်ခိုင္းၿပီး ေက်ာင္းေရွ႕က မန္က်ီးပင္ႀကီးေအာက္ တစ္တန္းလံုးေခၚဆင္းသြားၿပီး စာသင္ေလ့ရွိပါတယ္။ ႏိုင္ငံတကာမွာ ေခတ္စားေနတဲ့ လြင္ျပင္က်ယ္သင္ၾကားမႈနည္းစံနစ္လို႔ ႀကီးႀကီးက်ယ္က်ယ္ ေခါင္းစဥ္တပ္ခ်င္လည္း တပ္လို႔ရမယ္ထင္ပါရဲ႕။ ရိုးရာနည္းစံနစ္အတိုင္း ကိုယ့္ေက်ာင္းသားေတြအားလံုး ဖုန္ထဲသဲဲထဲမွာ ေမွာက္ရင္း စာေရးႀကပါတယ္။ ဘာပဲေျပာေျပာ ေလေကာင္းေလသန္႔ေကာင္းေကာင္းရၿပီး လြတ္လြတ္လပ္လပ္ရွိလြန္းတာမို႔ အဲဒီလိုမ်ားသင္ရရင္ ကေလးေတြအားလံုး ၿမဴးႁကြေနတာပါပဲ။ က်န္းမာေရးအျမင္နဲ႔ၾကည့္ရင္ေတာ့လည္း ဖုန္ထဲသဲထဲမွာ ျဖစ္သလိုထိုင္ရင္း စာသင္တာ ေရာဂါျဖစ္မယ္လို႔ ထင္စရာပါ။ ဒါေပမယ့္ ဒီလိုမွမလုပ္ျပန္ရင္လည္း ပြက္ပြက္ညံေနတဲ့ ေက်ာင္းမႀကီးေပၚမွာ စာသင္လို႔လံုး၀ မျဖစ္ႏိုင္ဘူး မဟုတ္လား။
ကိုယ့္အသက္က ၁၈ ၀န္းက်င္ပဲ ရွိေပမယ့္ အတန္းစဥ္ထူးခၽြန္ခဲ့လို႔ဆိုတဲ့ အေၾကာင္းျပခ်က္နဲ႔ ပထမဆံုးႏွစ္မွာ သံုးတန္းသင္ရပါတယ္။ ဒီကေလးေတြ အတန္းတက္သြားေတာ့ ကိုယ္ပါလိုက္တက္သြားၿပီး ေနာက္တစ္ႏွစ္မွာ ေလးတန္းသင္ရပါတယ္။ စာသင္ကာစကေတာ့ နည္းနည္းခပ္ေပမယ့္ တျဖည္းျဖည္း အသားက်သြားပါရဲ႕။ ကေလးတို႔သဘာ၀အရ ကိုယ့္ဆရာေျပာသမွ်အမွန္လို႔ပဲ တစ္ထစ္ခ်ယံုလိုက္ၾကတာေၾကာင့္ သိပ္အခက္အခဲမရွိပါ။ ဒါေပမယ့္ ကိုယ့္ဘက္ကေတာ့ အထာက်ေအာင္ အေတာ္ေလး ႀကိဳးစားယူရပါတယ္။ တစ္ခါသားမွာ ကိုယ့္ကေလးေတြကို စာတစ္ပုဒ္အိမ္စာေပးၿပီး ေနာက္ေန႔စာမရရင္ ရိုက္မယ္လို႔မွာလိုက္မိပါတယ္။ ေနာက္ေန႔လည္းေရာက္ေရာ ကေလးအားလံုး လက္၀ါးေလးေတြထိုးေပးၾကပါေတာ့တယ္။ စာက်က္တာနဲ႔ အရိုက္ခံတာႏွစ္မ်ဳိးမွာ အသက္သာဆံုးကိုမ်ား ေရြးလိုက္ၾကသလားမသိပါ။ တစ္ခ်ီထဲနဲ႔ သေဘာေပါက္သြားတဲ့ကိုယ္က စာက်က္စရာရွိရင္ စာသင္ခန္းထဲ မွာပဲ အရက်က္ေပးလိုက္ပါေတာ့တယ္။ ကိုယ့္ကေလးေတြနဲ႔ ကိုယ္နဲ႔ကေတာ့ ဟန္က်ေနပါရဲ႕။
ဒါေပမယ့္ ကိုယ့္ကိုယ္ကို အထင္ႀကီးေနခဲ့သမွ် သူငယ္တန္းသင္တဲ့ ကိုယ့္အစ္မ ေက်ာင္းမလာတာေၾကာင့္ သူငယ္တန္းကိုဆင္းၿပီး အစား၀င္သင္မိမွပဲ ကို္ယ့္အဆင့္ကို ေကာင္းေကာင္းသေဘာေပါက္ပါေရာလား။ ကိုယ့္အစ္မအပ်ဳိႀကီးက သူ႔ကေလးေတြကိုစာသင္ရင္ တကယ့္ကို စိတ္ေရာက္ုိယ္ပါႏွစ္ၿပီးသင္တတ္သူပါ။ ကႀကီးေရက ဆိုရင္ စိတ္ပါလက္ပါ ကျပေလ့ရွိသလို
ကႀကီးေရးခ်ကာဆိုရင္လည္း လက္ကေလးေတြကာျပၿပီး စာလံုးတစ္လံုးခ်င္းစီကို က်က်နနရွင္းျပၿပီး သင္တတ္သူပါ။ ကေလးတစ္ေယာက္ခ်င္းစီလက္ကို အုပ္ကိုင္ၿပီး စာအေရးက်င့္ေပးေလ့ရွိတဲ့ တကယ့္ ကန္႔ကူလက္လွည့္ဆရာမပါ။ သူ႔ကေလးႏွပ္ေခ်းတြဲေလာင္းေတြဟာ ၾကာလာေတာ့ သူ႔တစ္လက္ကိုင္ကေလးေတြ ျဖစ္မွန္းမသိျဖစ္လာပါေတာ့တယ္။ ဒါကိုသေဘာမေပါက္တဲ့ ကိုယ္က သူငယ္တန္းကို ခပ္လြယ္လြယ္ေအာက္ေမ့ၿပီး အစားထိုး၀င္သင္ေပးဖို႔ ေခါင္းညိတ္လိုက္မိတာ ကေလးေတြကို မဂၤလာပါလို႔ ႏႈတ္ဆက္လိုက္မိတဲ့ အခ်ိန္ကစလို႔ ဒုကၡနဲ႔လွလွနဲ႔ ေတြ႕ပါေတာ့တယ္။
သူတို႔ဆရာမ ေက်ာင္းမလာမွန္းလည္းသိေရာ ကေလးေတြက ကိုယ့္ကို ဆရာအျဖစ္ေတာင္ အသိအမွတ္မျပဳပါ။ ကိုယ္ဘယ္ေလာက္ေအာ္ေနေန ကိုယ့္ကိုမၾကည့္ပါ။ ေအာင္မေလး...တစ္ခ်ဳိ႕ကေလးက မ်က္ေစာင္းမ်ားေတာင္ ထိုးလိုက္ၾကပါေသးတယ္။ ေက်ာက္သင္ပုန္းေပၚမွာ ဘာစာပဲေရးေရး လိုက္မေရးတဲ့အျပင္ ကေလးသံုးေလးေယာက္က သံကုန္ဟစ္ၿပီးေအာ္ငိုၾကပါေတာ့တယ္။ တုတ္ျပလိုက္ရင္ တိတ္သြားမယ္ထင္ေပမယ့္ တုတ္ျမင္မွပဲ ပိုၿပီးအသံက်ယ္လာပါေလေရာလား။ က်န္တဲ့ကေလးေတြကလည္း စာမေရးေတာ့ဘဲ ကိုယ္နဲ႔ေမာင္အာက်ယ္ေလးေတြရဲ႕ပြဲကို ၀ိုင္းၾကည့္ေနတာေၾကာင့္ ဒီကေလးေတြ အငိုမတိတ္ရင္ ကိုယ့္သိကၡာေတာ့ အ၀ီစိေရာက္ေအာင္ က်မယ့္အေရးကိုေတြးရင္း ေခါင္းနပန္းပါႀကီးလာမိတာ ျပန္ေတြးရင္ မေန႔ကလိုပါ။ ေခ်ာ့မရ၊ ေျခာက္မရ၊ စာလည္းသင္လို႔မရေတာ့တာေၾကာင့္ ႀကံရာမရတဲ့အဆံုး “ကဲ...ကေလးတို႔ အငိုတိတ္ရင္ ဆရာေလးက မုန္႔၀ယ္ေကၽြးမယ္”လို႔ ေၾကျငာလိုက္မွပဲ ေမာင္မင္းႀကီးသားေလးေတြ တိတ္ေတာ္မူၾကပါေတာ့တယ္။ အိတ္ထဲက ပိုက္ဆံအကုန္ခံၿပီး သိကၡာဆည္အၿပီးမွာ ပံုျပင္ေျပာလိုက္၊ ကဗ်ာဆိုျပလိုက္လုပ္ရင္း ကေလးေခ်ာ့တဲ့အလုပ္နဲ႔တင္ တစ္မနက္ခင္းလံုး ကုန္ပါေလေရာ။ ေန႔လည္ေက်ာင္းျပန္တက္ေတာ့လည္း ထိုနည္းလည္းေကာင္းပါ။ ေက်ာက္သင္ပုန္းေရွ႕သြားရပ္ၿပီး ေျမျဖဴကိုင္တာနဲ႔ ၿပဲၿပဲလန္ေအာင္ငိုၿပီး ဆႏၵျပၾကပါေတာ့တယ္။ စိတ္ပ်က္လက္ပ်က္နဲ႔ စာမသင္ဘဲ ထိုင္ေနျပန္ေတာ့လည္း ေမ်ာက္ေလာင္းေလးေတြက မီးပြင့္ေအာင္ ကျမင္းလြန္းတာမို႔ ေက်ာင္းအုပ္ႀကီးမ်က္စိေနာက္မွာ စိုးးရိမ္ရျပန္ပါေရာ။ ေနာက္ဆံုးမွာ ကေလးေတြၾကားသြားထိုင္ၿပီး ပံုျပင္တစ္ပုဒ္ၿပီးတစ္ပုဒ္ထိုင္ေျပာလိုက္တာ ေျပာစရာပံုျပင္ကုန္သြားလို႔ လံၾကဳတ္ပံုျပင္ေတြပါ ေျပာယူရတဲ့အထိပါ။ ညေန ေက်ာင္းဆင္းေခါင္းေလာင္းထိုးေတာ့ ကိုယ့္အသံယဲ့ယဲ့ပဲ ထြက္ႏိုင္ပါေတာ့တယ္။ ဒီကေလးေတြ ကိုယ္သာစာသင္ရင္ တစ္လံုးမွတတ္ေတာ့မွာ မဟုတ္ဘူးလို႔လည္း အျမင္မွန္ရသြားပါေတာ့တယ္။ ပညာေရးေလာကမွာ အေရးအႀကီးဆံုးနဲ႔ အခက္ဆံုးအတန္းဟာ သူငယ္တန္းဆိုတာ သေဘာေပါက္သြားတဲ့ေနာက္ သူငယ္တန္းဆရာမ ေက်ာင္းပ်က္လို႔မ်ား ကိုယ့္ကိုအစားထိုးမယ္ႀကံရင္ ဆင္ေျခေပါင္းစံု မရိုးႏိုင္ေအာင္ေပးၿပီး ေရွာင္ခဲ့တာ ႏွစ္ႏွစ္တာပတ္လံုးပါ။
ေန႔လည္ ထမင္းစားနားၿပီးရင္ ကိုယ္တို႔ဆရာေတြ လုပ္ေလ့ရွိတဲ့အလုပ္က ဒိုးဆက္ကစားတဲ့ အလုပ္ပါ။ အဲဒီကစားနည္းမွာ ဂဏန္းေရးထားတဲ့ကတ္ကေလးေတြကို တူရာဆက္ၿပီး လက္ထဲမွာ ကတ္အရင္ကုန္တဲ့သူက ႏိုင္ပါတယ္။ တစ္ပြဲကို တစ္က်ပ္ေၾကးနဲ႔ ေက်ာင္းမတက္မခ်င္း ကစားၾကေလ့ရွိပါတယ္။ ေက်ာင္းအုပ္ႀကီးရွိရင္ေတာ့ ေက်ာင္းတက္ေခါင္းေလာင္းရင္ ကစားပြဲမရပ္ခ်င္ဘဲ ရပ္ရေပမယ့္ ေက်ာင္းအုပ္ႀကီးခြင့္ယူတဲ့ ေန႔မ်ားဆိုရင္ေတာ့ ပံုမွန္ေက်ာင္းတက္ခ်ိန္ထက္ အနည္းဆံုးနာရီ၀က္ေလာက္ေတာ့ ေနာက္က်ၿပီးမွေက်ာင္းတက္ေလ့ရွိပါတယ္။ တစ္ခါတစ္ေလ ေက်ာင္းသားတစ္ေယာက္ေယာက္ကမ်ား ဆရာမ ေက်ာင္းတက္ေခါင္းေလာင္းေခါက္ရေတာ့မလား လာေမးရင္ ရႈံးေနတဲ့ဆရာမက ရႈံးေနရတဲ့ၾကားထဲမွာ ေက်ာင္းမတက္ေသးနဲ႔ဦးလို႔ ေအာ္တာခံရဖို႔မ်ားပါတယ္။
ရြာကေလးက ဆင္းရဲတာေၾကာင့္ ဆရာေတြအတြက္ မုန္႔ပဲသြားရည္စာေတြ မတတ္ႏိုင္ၾကေပမယ့္ ရြာဘုရားပြဲတို႔ အလွဴတို႔ရွိတဲ့အခါမ်ားဆိုရင္ေတာ့ အိမ္တိုင္းမုန္႔လုပ္ၿပီး ကိုယ္တို႔ကို အတင္းေခၚေႁကြးေလ့ရွိတာေၾကာင့္ ဗိုက္ေလးလြန္းၿပီး မစားႏိုင္ေတာ့အထိပါ။ အေၾကာင္းသိတဲ့ တပည့္ေတြက ကိုယ္တို႔ေနာက္ တေကာက္ေကာက္လိုက္ၿပီး သူတို႔အိမ္ေတြမ၀င္မခ်င္း တတြတ္တြတ္ေခၚၾကေလ့ရွိပါတယ္။ ဗိုက္ကားလို႔ မစားႏိုင္ေတာ့ရင္လည္း ခဏေလာက္ေတာ့ အလည္၀င္ၿပီး စကားစျမည္ေျပာေပးမွ သူတို႔ေက်နပ္ပါေတာ့တယ္။ တစ္ခါတစ္ခါမ်ားဆိုရင္ ပင္ပန္းလြန္း၊ ဗိုက္တင္းလြန္းတာေၾကာင့္ လမ္းႀကိဳလမ္းၾကားကေန လူစုခြဲၿပီး လစ္ေျပးရတဲ့အထိပါ။
ကိုယ္တို႔ေက်ာင္းက အစိုးရစာသင္ေက်ာင္းတင္မကဘဲ ေန႔ကေလးထိန္းေက်ာင္းနဲ႔လဲ ခပ္ဆင္ဆင္ပါ။ ဒါကေတာ့ ကမၻာ့ဘယ္ေနရာမွာမွ မေတြ႕ႏိုင္တဲ့ ကိုယ္တို႔ေက်ာင္းရဲ႕ စတိုင္လို႔ေျပာရမယ္ထင္ပါရဲ႕။ မိဘေတြက လယ္ထဲကိုင္းထဲသြားေနၾကတာျဖစ္လို႔ အိမ္မွာက်န္ရစ္မယ့္ ေက်ာင္းမေနေသးတဲ့အရြယ္ ကေလးေပါက္စအားလံုးကို ေက်ာင္းတက္ေနတဲ့သူတို႔ အစ္ကိုအစ္မေတြေနာက္ တစ္ခါတည္းထည့္လႊတ္လိုက္ၾကတာေၾကာင့္ တရား၀င္ေက်ာင္းသားနဲ႔ တရားမ၀င္ေက်ာင္းသားဦးေရက သိပ္ေတာ့မကြာလွပါ။ တစ္ခါတစ္ေလမွာမ်ား ဒီကေလးေပါက္စမ်ား ခ်ီးယို၊ ေသးေပါက္လုပ္ၾကရင္ ကိုယ္တို႔မွာ ဆိုင္ရာဆိုင္ရာကေလးကို သန္႔ရွင္းေရးလုပ္ခိုင္းရပါေသးရဲ႕။ ကေလးေတြကို စာေရးခိုင္းထားရင္ ေဘးကပုလုေကြးေလးေတြက တက်ီက်ီလုပ္ေနတာကို အျမင္မေတာ္ရင္လည္း ကိုယ့္ေပါင္ေပၚေကာက္တင္ထားၿပီး အခမ့ဲကေလးထိန္းေပးရပါေသးရဲ႕။ ေမာင္မင္းႀကီးသားေလးေတြက ေသးပန္းခ်ရင္လည္း ကိုယ္တို႔မွာ အ၀တ္လဲဖို႔ မပါတာေၾကာင့္ ေသးေစာ္နံနံနဲ႔ပဲ တစ္ေနကုန္စခမ္းသြားၾကရပါေတာ့တယ္။
ကိုယ္တို႔ေက်ာင္းေလးက
ေတာေက်ာင္းဆိုေပမယ့္ လယ္ကြက္ေတြၾကားမွာ ရွိေနတာေၾကာင့္ ေက်ာင္းကစားကြင္းရယ္လို႔လည္း သတ္သတ္မွတ္မွတ္မရွိပါ။ ေက်ာင္းေရွ႕က ကြက္လပ္မွာပဲ ကေလးေတြ ကစားၾကေလ့ရွိပါတယ္။ အဲဒီကြက္လပ္ကလည္း ဖုန္ထုက ေျခက်င္း၀တ္ျမဳပ္ေအာင္ထူတာမို႔ ကေလးတစ္အုပ္မ်ား ေဘာလံုးကန္၊ ၾကက္ခြပ္ၾကရင္ ကိုယ္တို႔ဆရာေတြပါ ဖုန္ေတာထဲျမဳပ္ၿပီး တစ္ေယာက္ကိုတစ္ေယာက္ မျမင္ေတာ့တဲ့အထိပါ။ အဲဒီကြင္းထဲမွာ မကစားနဲ႔လို႔ ေျပာျပန္ရင္လည္း လယ္ထဲဆင္းၿပီး ပုစြန္ႏိႈက္ခိုင္းရုံပဲ ရွိေတာ့တာမို႔ လက္ကိုင္ပု၀ါေလးေတြအုပ္ၿပီး ကိုယ့္ကိုယ္ကို အဆင္ေျပေအာင္ ေနၾကရပါေတာ့တယ္။ ေနာက္ပိုင္းကာလမ်ားမွာေတာ့ အက်င့္ရသြားတာေၾကာင့္ လက္ကိုင္ပု၀ါပါမလိုေတာ့ပါ။ တစ္ခါတစ္ေလ ကိုယ္စိတ္ပါလာရင္ ကေလးေတြနဲ႔ ေဘာလံုး၀င္ကန္ေလ့ရွိပါေသးတယ္။ ေဘာလံုးလို႔သာေခၚရပါတယ္ တကယ့္ဘုရားစူးေဘာလံုးပါ။ ကေလးကန္တဲ့ေမွာ္ဘီေဘာလံုးကေလးက ေပါက္မ်ားေတာင္ေပါက္ေနေသးတာေၾကာင့္ ကန္လိုက္ရင္ ေဘာျပားျဖစ္သြားတတ္ပါေသးရဲ႕။ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ ကေလးေတြကေတာ့ ေပ်ာ္ေပ်ာ္ႀကီး ကန္ၾကတာပါပဲ။ တစ္ခါတစ္ခါ သူမ်ားႏိုင္ငံက ကေလးေတြ အားကစားကြင္းမွာ က်က်နနကစားေနၾကတာျမင္ရင္ ကိုယ္နဲ႔ကိုယ့္ကေလးေတြ ဖုန္ေတာသဲေတာထဲမွာ ေဘာျပားကန္ၾကတာကို ျပန္ေတြးမိရင္း လြမ္းမိပါေသးတယ္။
ညေနေက်ာင္းဆင္းရင္ ကိုယ္တို႔ဆရာမေတြအားလံုး စက္ဘီးကိုယ္စီနဲ႔ တစ္စုတစ္ေ၀းတည္း ျပန္ၾကေလ့ရွိပါတယ္။ တစ္လမ္းလံုးတစ္ေယာက္ကိုတစ္ေယာက္ စရင္းေနာက္ရင္း တေပ်ာ္တပါးႀကီး ျပန္ၾကတာပါ။ တကယ္ဆိုရင္ ဒီဆရာမေတြရတဲလစာက မေလာက္မငပါ။ ဒါေပမယ့္ ကိုယ္သတိထားမိသေလာက္ တစ္ခါမွညည္းညည္းညဴညဴလုပ္ေနတာ မၾကားဖူးပါ။ ကေလးေတြကို ေစတနာပ်က္တဲ့ အမူအယာလည္း မျမင္ဖူးပါ။ အခ်င္းခ်င္းလည္း အင္မတန္မွ ညီညြတ္ၾကပါတယ္။ တကယ့္ ညီအစ္မအရင္းအခ်ာေတြလိုပါ။ ေရာက္ရာဘ၀မွာ ေပ်ာ္ေပ်ာ္ေနရင္း က်ရာတာ၀န္ကို ေက်ေအာင္ထမ္းၾကတာမ်ားပါတယ္။
လကုန္လို႔လစာထုတ္ရက္ေရာက္ရင္ ကိုယ္တို႔ဆရာေတြအားလံုး ၿမဳိ႕နယ္ပညာေရးမွဴးရံုးသြားၿပီး လစာထုတ္ရပါတယ္။ ဖြဲ႕စည္းပံုမပါတဲ့ အလကားမတ္တင္းဆရာျဖစ္တဲ့ ကိုယ့္အတြက္ လစာမရေပမယ့္ ဒီလိုရက္မ်ဳိးဆိုရင္ အူစိုေလ့ရွိတာေၾကာင့္ ကိုယ္ကေတာ့ လကုန္တိုင္း ဆရာမတစ္အုပ္နဲ႔ လစာလိုက္ထုတ္ေလ့ရွိပါတယ္။ လစာလို႔ေခၚေပမယ့္ နာေရး၊ သာေရး၊ ပင္စင္ေၾကး၊ ေငြစုေငြေခ်း၊ ဘာညာသာရကာေတြႏႈတ္လိုက္ရင္ လစာတစ္၀က္ေက်ာ္က ေျပာင္တာမ်ားပါတယ္။ ဒီၾကားထဲမွာ နယ္ပညာက ဆရာေတြ၊ ဆရာမေတြကို ပညာေရးမွဴးရုံုးက စာေရးမေလာက္ကပါ မေခ်မငံေျပာတာခံရပါေသးရဲ႕။ ၿမဳိ႕ေက်ာင္းကဆရာမ်ားကေတာ့ ကိုယ္တို႔ကို ဖုတ္ေလတဲ့ငပ္ိ ရွိတယ္ေထာင္ထင္ပံုမရပါ။
လစာထုတ္လို႔ၿပီးရင္ ၿမဳိ႕ထဲကေခါက္ဆြဲဆိုင္မွာ ထံုးစံမပ်က္ ေခါက္ဆြဲေၾကာ္သြားစားေလ့ရွိၾကပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ သူမ်ားေတြလို တစ္ေယာက္တစ္ပြဲမစားႏိုင္ပါ။ လူ၉ေယာက္အတြက္ ေခါက္ဆြဲ၄ပြဲမွာၿပီး ေ၀စားမွ်စား လုပ္ရေလ့ရွိပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ တစ္လမွ တစ္ခါပဲစားႏိုင္ၾကတာမို႔ အဲဒီေခါက္ဆြဲပြဲတ၀က္က ကိုယ္တို႔အတြက္ေတာ့ နတ္သုဒၶြြြြြြြြါေလာက္နီးနီး အရသာရွိလွပါရဲ႕။
ကိုယ္သင္တဲ့ေလးတန္းေက်ာင္းသား သံုးဆယ္၀န္းက်င္မွာ ၿမဳိ႕ေက်ာင္းသြားၿပီး အလယ္တန္း၊ အထက္တန္းအထိ ပညာသင္ႏိုင္တဲ့ေက်ာင္းသားက ငါးေယာက္ပဲရွိပါတယ္။ က်န္တဲ့ကေလးေတြကေတာ့ ေလးတန္းေအာင္တာနဲ႔ လယ္ထဲတန္း၀င္ရတာမ်ားပါတယ္။ ခပ္ရွင္းရွင္းေျပာရရင္ မခိုင္းေလာက္ေသးတဲ့ အရြယ္မွာ ကိုယ္တို႔ကို ကေလးထိန္းခိုင္းထားတဲ့သေဘာျဖစ္ပါလိမ့္မယ္။ ဘာပဲျဖစ္ျဖစ္ ကိုယ္တို႔ဆရာေတြကေတာ့ ရသမွ်အခ်ိန္ေလးအတြင္းမွာ အေကာင္းဆံုးျဖစ္ေအာင္ သင္ေပးၾကေလ့ရွိပါတယ္။ အလယ္တန္းေက်ာင္းကို ဆက္တက္မယ့္ကေလးမ်ားဆိုရင္ ပိုလို႔ေတာင္ဂရုစိုက္ေပးရပါတယ္။ ဒီကေလးေတြ ၿမဳိ႕ေက်ာင္းမွာ စာမလိုက္ႏိုင္လို႔ စိတ္ဆင္းရဲရတာမ်ဳိး ဘယ္ေတာ့မွအျဖစ္မခံပါ။ ဒါ့အျပင္ ကိုယ့္ကေလးေတြ စာမလိုက္ႏိုင္တာေၾကာင့္ ၿမဳိ႕ေက်ာင္းက ဆရာမက ကိုယ္တို႔ေတာေက်ာင္းဆရာေတြကို ေမတၱာပို႔တာလည္း နည္းနည္းမွမခံႏိုင္ပါ။ ဒီစိတ္ေတြေၾကာင့္ပဲ ကိုယ္တို႔အားလံုး အေကာင္းဆံုးႀကဳိးစားျဖစ္ခဲ့ၾကပါတယ္။
တကၠသိုလ္၀င္ခြင့္ေတြက်လို႔ ကိုယ္ေက်ာင္းသြားရေတာ့မယ့္အခ်ိန္မွာ ေက်ာင္းက ႏႈတ္ဆက္ပြဲေလးတစ္ခု လုပ္ေပးပါတယ္။ ကေလးေတြက ကိုယ့္ကိုထိုင္ကန္ေတာ့ၾကတဲ့ အဲဒီေန႔က ကေလးေတြအားလံုးငိုၾကပါတယ္။ ကိုယ္လည္း မ်က္ရည္၀ဲပါတယ္။ ဆရာမေတြလည္း မ်က္ရည္၀ဲက်ပါတယ္။ သံေယာဇဥ္နည္းတယ္လို႔ထင္ထားမိတဲ့ကိုယ္ ဘာေၾကာင္းမ်က္ရည္၀ဲခဲ့သလဲဆိုတာ စဥ္းစားလို႔မရေတာ့ပါ။
ဒီစာေရးေနခ်ိန္ဆိုရင္ ကိုယ့္တပည့္ေဟာင္းေလးေတြ အသက္ ၂၃၊ ၂၄ ေလာက္ရွိကုန္ၾကေလာက္ပါၿပီ။ ဘြဲ႕ရတဲ့ကေလးလည္း ဘြဲ႕ရၿပီးျဖစ္ႏိုင္ေပမယ့္ အမ်ားစုကေတာ့ လယ္သမားႀကီးေတြ၊ လယ္သူမႀကီးေတြအျဖစ္နဲ႔ အသက္ေမြး၀မ္းေၾကာင္းေနၾကမယ္ထင္ပါရဲ႕။ ေတာမွာေမြး၊ ေတာမွာႀကီး လယ္ထဲမွာတင္ ဘ၀ဆံုးသြားၾကမယ့္ ကိုယ့္ကေလးေတြကို အင္မတန္သတိရမိ လြမ္းမိပါတယ္။ တကယ္လို႔သာ ကိုယ္တို႔တိုင္းျပည္ကို တိုးတက္ေအာင္၊ ဖြံ႕ၿဖဳိးေအာင္ လုပ္ေပးႏိုင္ခဲ့ရင္ ကိုယ့္ကေလးေတြလည္း ေခတ္ပညာတတ္ေတြအျဖစ္နဲ႔ မ်က္စိေရးနားေရးအျပည့္ရွိလာမွာမို႔ လယ္သမားျဖစ္ၾကရင္ေတာင္ ႏြားနဲ႔ဖက္ရုန္းၾကရတဲ့အဆင့္ေလာက္ေတာ့ ပင္ပန္းၾကမယ္မထင္ပါ။ ၿမဳိ႕နဲ႔ေတာ အဆင့္အတန္းခ်င္း လူေနမႈခ်င္း သိပ္ကြာေတာ့မွာ မဟုတ္တာေၾကာင့္ ေတာသား၊ ဒိုက္ဖတ္ လို႔လည္း လူအထင္ေသးတာခံရေတာ့မွာ မဟုတ္ပါ။
အစစအရာရာ တိုးတက္ေျပာင္းလဲေနတဲ့ ဒီပညာေခတ္ႀကီးမွာ ပညာေရးေလာကသားတစ္ေယာက္ဟာ တာ၀န္အရွိဆံုးျဖစ္တာမို႔ ကိုယ္စြမ္းသေလာက္ ႀကိဳးစားအားထုတ္ရင္း ပညာတတ္မ်ဳိးဆက္သစ္ေတြ ေမြးထုတ္ေပးႏိုင္ဖို႔ ဆက္ႀကဳိးစားပါဦးမယ္။ ကိုယ့္ကိုယ္ကို စိတ္ညစ္မယ္။ စိတ္ဓာတ္က်မယ္ႀကံမိတိုင္းလည္း လစာနည္းနည္းေလးနဲ႔ အေကာင္းဆံုးႀကိဳးစားေပးေနၾကတဲ့ ကိုယ္နဲ႔လုပ္ေဖာ္ကိုင္ဖက္ ဆရာမေတြမ်က္ႏွာကို ျပန္ျမင္ေယာင္ရင္း စိတ္ဓာတ္ကို ျပန္ျမွင့္ယူပါတယ္။ ဆက္ႀကိဳးစားပါဥိးမယ္ေလ။ ။
ေတာရြာေလးေတြက
ဆင္းရဲႏြမ္းပါးရွာတဲ့ ေက်ာင္းသားေလးေတြကို ေစတနာအျပည့္နဲ႔ ပညာသင္ၾကားေပးေနၾကတဲ့ နယ္ပညာက ဆရာ၊ ဆရာမေတြကို ဂုဏ္ျပဳရင္း ကိုယ္ႏွစ္ႏွစ္ေလာက္ၾကာေအာင္ လုပ္အားေပးခဲ့ဖူးတဲ့ မုတ္စည္ အ . မ . က ဆရာ၊ ဆရာမေတြနဲ႔ ေက်ာင္းသူ၊ ေက်ာင္းသားေတြကို သတိတရနဲ႔ ဒီပိုစ့္ကို ေရးျဖစ္ပါတယ္။ ။