ဒီေန႔ေခတ္ေက်ာင္းသားေလးေတြမွာ နားခ်ိန္မရွိပါ...
မနက္၅နာရီခြဲေလာက္ကစလို႔ အိမ္ကထြက္သြားၾကရတာ ညဘက္၈နာရီေလာက္မွပဲ အိမ္ျပန္ေရာက္ၾကပါေတာ့တယ္။ ပံုမွန္ေက်ာင္းေတြမွာ မနက္၉နာရီကစေက်ာင္းတက္လ္ို႔ ညေန၃နာရီခြဲမွ ေက်ာင္းလႊတ္တာျဖစ္ၿပီး ၾကားထဲမွာထမင္းစားခ်ိန္ တစ္နာရီပဲနားေပးတာေၾကာင့္ စုစုေပါင္းစာသင္ခ်ိန္၆နာရီရွိပါတယ္။ ဒီစာသင္ခ်ိန္ကေတာ့ မနည္းလြန္း၊ မမ်ားလြန္းပါ။ ေက်ာင္းသားေတြအတြက္ သင့္ေတာ္ပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ ကိုယ့္ေက်ာင္းသူ၊ ေက်ာင္းသားေတြကေတာ့ မနက္၈နာရီကစလို႔ ေက်ာင္းတက္ရပါတယ္။ စေနေန႔ေတြမွာလည္း ေက်ာင္းမပိတ္ပါ။ အခုလိုသီတင္းကၽြတ္ေက်ာင္းပိတ္ရက္မွာေတာင္ တစ္တုိင္းျပည္လံုးကေက်ာင္းေတြပိတ္ေပမယ့္ သူတို႔ေက်ာင္းကေတာ့ လျပည့္ေန႔နဲ႔ လျပည့္ေက်ာ္တစ္ရက္ေန႔ စုစုေပါင္းႏွစ္ရက္ပဲေက်ာင္းပိတ္ေပးၿပီး က်န္ရက္ေတြမွာ ပံုမွန္စာသင္ခ်ိန္အတိုင္းသင္ပါတယ္။ မ်ားမ်ားသင္ရင္ မ်ားမ်ားတတ္မယ္လို႔ ယူဆထားၾကဟန္တူပါရဲ႕။
ဒီၾကားထဲမွာ ေက်ာင္းသားအမ်ားစုက ေက်ာင္းစာတစ္ခုထဲနဲ႔ အားမရၾကတာမို႔ က်ဴရွင္ယူၾကရပါတယ္။ ကိုယ္တို႔ငယ္ငယ္ကလည္း က်ဴရွင္ယူခဲ့တာပါပဲ။ ေဆးေက်ာင္းသားဘ၀မွာလည္း က်ဴရွင္နဲ႔မကင္းလြတ္ခဲ့ပါ။ သင္ၾကားမႈညံ့ရင္ ထမင္းအိုးေပ်ာက္တတ္တဲ့ သဘာ၀ရွိတာေၾကာင့္ က်ဴရွင္ဆရာေတြဟာ ပံုေသလစာကေတာ့ အၿမဲရေနမွာျဖစ္တဲ့ ၀န္ထမ္းဆရာ၊ ဆရာမေတြထက္ ပိုႀကိဳးစားၾကတာ ထံုးစံပါ။ ဒါတင္မက က်ဴရွင္ဆရာဆီကိုလာတက္တဲ့ေက်ာင္းသူေက်ာင္းသားမ်ားက တကယ္အားကိုးလို႔လာၾကတာျဖစ္ပါတယ္။ ေက်ာင္းကဆရာ၊ ဆရာမဆီမွာက်ေတာ့ အားကိုးတယ္၊ မကိုးဘူးစဥ္းစားလို႔မရဘဲ သူသင္ေပးတာကို တာ၀န္အရ လက္ခံရတာပါ။ ဒါ့အျပင္ က်ဴရွင္ဆရာဆိုတာ သူ႔ေက်ာင္းသူေက်ာင္းသားကို ထိန္းသိမ္းဖို႔ သူ႔ကိုယ္သူပဲ အားကိုးရပါတယ္။ ေက်ာင္းပ်က္တဲ့ေက်ာင္းသား၊ စာမႀကိဳးစားတဲ့ေက်ာင္းသား၊ စဥ္းကမ္းမလိုက္နာတဲ့ေက်ာင္းသားေတြကိုလည္း သူ႔ဖာသာအဆင္ေျပေအာင္ ထိန္းသိမ္းယူရပါတယ္။ အဲဒီလိုေက်ာင္းသားမ်ဳိးကို က်ဴရွင္ကေနထုတ္ပစ္မယ္လို႔ ၿခိမ္းေျခာက္လို႔လဲမရႏိုင္ပါ။ ဒီက်ဴရွင္က ထုတ္လိုက္ရင္ တျခားက်ဴရွင္မွာ ရင္ေကာ့ၿပီးသြားတက္လို႔ရတဲ့ ေမာင္ေက်ာင္းသားက အဲဒီလိုစကားလံုးမ်ဳိးကုိ ရင္ေတာင္ခုန္မွာ မဟုတ္ပါ။ ဒါေပမယ့္ အထက္တန္းေက်ာင္းမွာေတာ့ ဆရာ၊ ဆရာမေတြဟာ ေက်ာင္းသားထိန္းသိ္မ္းရတာ သက္သာပါတယ္။ ေျပာမရ၊ ဆိုမရရင္ ေက်ာင္းအုပ္ႀကီးရုံုးခန္းကိုပဲ ပို႔မလား၊ မိဘေခၚၿပီး ျပန္အပ္ရမလား နည္းမ်ဳိးစံုနဲ႔ ထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္ပါတယ္။ လုပ္လည္း လုပ္ေနၾကပါတယ္။ အက်ဳိးဆက္ကေတာ့ က်ဴရွင္ဆရာေတြဟာ ေက်ာင္းသားထိန္းသိမ္းႏိုင္မႈအပိုင္းမွာ ၀န္ထမ္းဆရာေတြထက္ ပိုၿပီးကၽြမ္းက်င္လာၾကျခင္းပါပဲ။
ဒါေပမယ့္ အဓိကေျပာခ်င္တာက ေက်ာင္းေတြကေရာ၊ က်ဴရွင္ေတြကပါ စာသင္ခ်ိန္ေတြ သူ႔ထက္ငါ အၿပိဳင္အဆုိင္ယူၿပီး တြန္းသင္ေနၾကတာကိုပါ။ ေက်ာင္းသားဟာ မနက္၆နာရီထိုးရင္ က်ဴရွင္ေရာက္ေနပါၿပီ။ ညေနေက်ာင္းဆင္း ၃နာရီခြဲတာနဲ႔ က်ဴရွင္သြားလိုက္တာ ၆နာရီေလာက္မွ ျပန္ရပါတယ္။ ညတန္းပါ ယူၾကတဲ့ေက်ာင္းသားမ်ားကေတာ့ အိမ္မွာနာရီ၀က္ေလာက္ နားၿပီးရင္ ၆နာရီခြဲေလာက္ကစလို႔ ည၁၁နာရီေက်ာ္ေလာက္ထိ က်ဴရွင္မွာျပန္၀င္ၿပီး အဲဒီမွာပဲ အိပ္ၾကပါတယ္။ အဲဒီကေလးေတြဟာ မနက္ဆိုရင္လည္း ၄နာရီခြဲထၿပီး စာသင္ၾကရပါတယ္။ ဒီေတာ့ ကေလးတစ္ေယာက္ရဲ႕ အိပ္ခ်ိန္ဟာ ၅နာရီသာသာပဲ က်န္ပါေတာ့တယ္။ က်ဴရွင္မွာ အိပ္ေရးမ၀ၾကတဲ့ ေက်ာင္းသားေက်ာင္းသူေတြဟာ အထက္တန္းေက်ာင္းမွာ သြားၿပီးေတာ့ ငိုက္ၾကပါေတာ့တယ္။ အဲဒီေလာက္ မနားမေနစာသင္ေနၾကရတဲ့ ဘယ္ေက်ာင္းသားမွ ေခါင္းထဲမွာ စာ၀င္ႏိုင္မွာ မဟုတ္ေတာ့ပါ။ သက္မဲ့ျဖစ္တဲ့ ကြန္ပ်ဳတာေတာင္ ဆက္တုိက္ခိုင္းရင္ စက္ပူၿပီးလုပ္အားႏႈန္း က်သြားေလ့ရွိတာပါ။ ဒီေတာ့ တပင္တပန္းနဲ႔ မနားမေနစာသင္ေနၾကရတဲ့ ေက်ာင္းသားေတြရဲ႕ လုပ္အားႏႈန္းက်ဆင္းရတာ မထူးဆန္းေတာ့ပါ။
ေက်ာင္းသားတစ္ေယာက္ကို ဆရာေကာင္းေကာင္းက ဘယ္ေလာက္ပဲသင္သင္ သူ႔ကိုယ္ပိုင္စာၾကည့္ခ်ိန္မရွိရင္ ဘယ္လိုမွမတတ္ႏိုင္ပါ။ စာဆိုတာ ကိုယ္တိုင္ၾကည့္မွရတာပါ။ ဆရာလုပ္သူက နည္းေပးလမ္းျပရုံ၊ ၾကပ္မတ္ရုံပဲ လုပ္ေပးႏိုင္တာပါ။ ငါဟဲ့၀ါရင့္ဆရာဆိုတဲ့ မာနႀကီးတစ္ခြဲသား လက္ကိုင္ထားလို႔ အတင္းဖိသင္ေနၿပီး ကေလးေတြကို ကိုယ္ပိုင္စာၾကည့္ခ်ိန္နဲ႔ နားခ်ိန္ေပးမထားရင္ ေက်ာင္းသားေရာ၊ ဆရာပါ လံုးပါးပါးၿပီး နစ္နာပါလိမ့္မယ္။ ပင္ပန္းလြန္းၿပီး ေပ်ာ္ရႊင္စရာမေကာင္းတဲ့ ဘယ္အရာကိုမွ လူေတြစိတ္၀င္စားေလ့မရွိတာ သဘာ၀ပါ။ ဒီလိုပါပဲ ေက်ာင္းသားေတြမွာလည္း ပင္ပန္းလြန္းအားႀကီးရင္ စာကိုအာရုံ၀င္စားၾကေတာ့မွာ မဟုတ္ပါ။ စာဘက္မွာ အားနည္းသြားရုံသာမက က်န္းမာေရး၊ ကိုယ္ကာယႁကံ့ခိုင္ေရး၊ လူမႈေရး၊ စိတ္ဓာတ္ေရးရာ၊ အေထြေထြဗဟုသုတေရးရာေတြမွာ အခ်ိန္မေပးႏိုင္ေတာ့တာေၾကာင့္ ဘက္စံုေထာင့္စံုက အရႈံးႀကီးရႈံးကုန္ၾကၿပီး အစစအရာရာ က်ဆင္းသြားပါလိမ့္မယ္။
စာသင္ခ်ိန္တစ္ခ်ိန္ဆိုတာ ေက်ာင္းသားေတြအတြက္ေရာ၊ ဆရာေတြအတြက္ပါ အင္မတန္အေရးႀကီးပါတယ္။ ဆရာေရာ၊ ေက်ာင္းသားေတြပါ အခ်ိန္ေရာ၊ လုပ္အားပါ ေပးၾကရတာပါ။ သိသာထင္ရွားေအာင္ေျပာရရင္ အားလံုးရဲ႕ဘ၀ေရာ လုပ္အားပါေပးထားရတာပါ။ အဲဒီေလာက္ အရင္းအႏွီးႀကီးႀကီးေပးၿပီး လုပ္ထားရတဲ့ စာသင္ခ်ိန္တစ္ခ်ိန္အၿပီး ေက်ာင္းသားရဲ႕ေခါင္းထဲမွာ စာတစ္လံုးမွ ၀င္မသြားခဲ့ဘူးဆိုရင္ အားလံုးရႈံးသြားပါၿပီ။ ဒါေၾကာင့္ စာသင္ခ်ိန္ နည္းတယ္၊ မ်ားတယ္ဆိုတာထက္ တစ္ခ်ိန္ခ်င္းစီမွာ အက်ဳိးရွိေအာင္ ဘယ္လိုလုပ္ေပးၾကမလဲ ဆိုတာကိုပဲ ပိုၿပီးအေလးထားရပါလိမ့္မယ္။ ဒီေန႔လက္ခံက်င့္သံုးေနၾကတဲ့ Student centered education ေက်ာင္းသား ဗဟိုျပဳသင္ၾကားေရးစံနစ္မွာ ေပးသူျဖစ္တဲ့ ဆရာေတြထက္၊ လက္ခံသူေတြျဖစ္တဲ့ ေက်ာင္းသားေတြရဲ႕ လိုအပ္ခ်က္ေတြကိုျဖည့္ဆည္းေပးဖို႔ ပိုႀကိဳးစားရပါမယ္။ ကိုယ္ျဖစ္ခ်င္တဲ့ပံုစံထက္ သူတို႔နဲ႔လိုက္ဖက္မယ့္ ပံုစံမ်ဳိးကို ဦးစားေပးၿပီး ေရြးခ်ယ္ေပးသင့္ပါတယ္။ ဒါမွလည္း တိုးတက္မႈ ရွိပါလိမ့္မယ္။
ႏိုင္ငံတကာမွာ ကိုယ္တို႔ျမန္မာေက်ာင္းသားေတြေလာက္ တပင္တပန္းပညာသင္ယူၾကတာ ဘယ္မွာမွမရွိပါ။ ဒါေပမယ့္ အစစအရာရာမွာ ႏိုင္ငံတကာကို မမီႏိုင္ေသးပါ။ သင္သေလာက္သာ တတ္ၾကမယ္ဆိုရင္ ကမၻာေပၚမွာ ကိုယ္တို႔ေက်ာင္းသားေတြ ထိပ္တန္းကေတာင္ ဆင္းမယ္မထင္ပါ။ ဒါဟာ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုရင္ မလိုအပ္ဘဲ စာသင္ခ်ိန္ေတြမ်ားလြန္းေနတာေၾကာင့္ပါ။ နားေနခ်ိန္ရွားပါးလြန္းတာေၾကာင့္ပါ။
ေနာက္တစ္ခ်က္က ေက်ာင္းသားေတြ သင္ၾကားမႈမွာ အာရုံ၀င္စားမႈရေအာင္ သင္ၾကားတဲ့ေနရာနဲ႔ ပတ္၀န္းက်င္ဟာ သက္ေတာင့္သက္သာျဖစ္ဖို႔ လိုပါတယ္။ ေပ်ာ္စရာျဖစ္ေနရင္ ပိုလို႔ေကာင္းပါေသးတယ္။ ဒီေန႔ေခတ္ႀကီးမွာ ကိုယ္တို႔တိုင္းျပည္ဟာလည္း တျဖည္းျဖည္းနဲ႔ ေခတ္မီလာေနပါၿပီ။ အင္တာနက္၊ လက္ကိုင္ဖုန္း၊ ဆိုင္ကယ္၊ တယ္လီေဗးရွင္းဆိုတာေတြဟာ ဇိမ္ခံပစၥည္းဘ၀ကေန လူေတြရဲ႕ ေန႔စဥ္ဘ၀ထဲကိုပါ ေရာက္လာပါၿပီ။ ကိုယ္တို႔ငယ္ငယ္တုန္းကဆိုရင္ အိမ္တစ္အိမ္မွာ ေရဒီယိုတစ္လံုးေတာင္ ရွိၾကတာမဟုတ္ပါ။ အဲဒီလို အစစအရာရာ တိုးတက္လာေနေပမယ့္ စာသင္ေက်ာင္းေတြမွာေတာ့ ကိုယ္တို႔ငယ္ငယ္က သင္ယူခဲ့ၾကရတဲ့ ပတ္၀န္းက်င္၊ သင္ၾကားမႈပံုစံအတိုင္း သင္ေနၾကတုန္းပါ။ တကယ္ဆုိရင္ စာသင္ေက်ာင္းေတြလည္း ဘက္စံုေထာင့္စံု တိုးတက္သင့္ေနပါၿပီ။ သင္ေထာက္ကူပစၥည္းေတြ အစံုအလင္၊ နည္းပညာသံုးအေထာက္အကူပစၥည္းေတြ အစံုအလင္နဲ႔ အေအးခန္းစာသင္ခန္းေတြ ျဖစ္သင့္ပါၿပီ။
ကိုယ္တို႔ေခတ္ေက်ာင္းသားေတြအတြက္ ဒီေက်ာင္းေတြဟာ ေပ်ာ္စရာျဖစ္ခဲ့ေပမယ့္ ဒီေန႔အိုင္တီေခတ္ေက်ာင္းသားေတြကေတာ့ ကိုယ္တို႔ေခတ္ကစာသင္ေက်ာင္းေတြ၊ သင္ၾကားမႈပံုစံေတြကို ေပ်ာ္စရာလို႔ ျမင္ႏိုင္မွာမဟုတ္ေတာ့ပါ။
ဒါေၾကာင့္ စာသင္ေက်ာင္းေတြနဲ႔ သင္ၾကားမႈပံုစံေတြကိုလည္း ေခတ္မီတဲ့ပံုစံ ေျပာင္းေပးႏိုင္ၾကရင္ ေက်ာင္းသားေတြရဲ႕ အာရုံစိုက္မႈကို ျပန္ရလာမွာ မလြဲပါ။
ေက်ာင္းေတြမွာ စာရိတၱခ်ိန္၊ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးခ်ိန္၊ ကာယခ်ိန္၊ ဂီတခ်ိန္ဆိုၿပီး အခ်ိန္ေတြတရား၀င္ သတ္မွတ္ေပးထားပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ေက်ာင္းေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားကေတာ့ ဒီအခ်ိန္ေတြကို အသံုမခ်ပါ။ ခ်မွတ္ထားတဲ့မူ၀ါဒကို လက္ေတြ႕အေကာင္အထည္ မေဖာ္ပါ။ အဲဒီအခ်ိန္ေတြမွာ စာကိုပဲ ဖိသင္ပါတယ္။ ျမင္ေနရွိေနပါလ်က္နဲ႔ အသံုးခ်ခြင့္မရတဲ့ ေက်ာင္းသားေလးေတြမွာ ဘယ္ေလာက္မခံခ်ိ၊ မခံသာျဖစ္ၾကလိမ့္မလဲ။ တကယ္လို႔သာ အဲဒီအခ်ိန္ေတြကို သတ္မွတ္ထားတဲ့အတိုင္းသာ အတိအက် အေကာင္အထည္ေဖာ္ေပးႏိုင္ရင္ ကေလးေတြ ေတာ္ေတာ္တိုးတက္လာပါလိမ့္မယ္။ တကယ္ေတာ့ စံနစ္ကေတာ့ အဆင္ေျပေနပါတယ္။ ဒါကို အေကာင္အထည္ေဖာ္ႏိုင္မႈမွာ အားနည္းေနေသးတာပါ။ တိတိက်က်နဲ႔ ထိထိေရာက္ေရာက္လုပ္ၾကရင္ မျဖစ္ႏိုင္စရာ ဘာမွမရွိပါ။ လုပ္ႀကည့္ႀကဖို႔ လိုပါတယ္။
ဆရာဆိုတဲ့ အဂၤလိပ္စာလံုးေပါင္းဟာ
T = Teaching
E = Expert
A = Active
C = Clever
H = Honest
E = Education
R = Research minded
စတဲ့ စာလံုးေတြကို စုေပါင္းထားျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဆရာေတြမွာ သုေတသီစိတ္ထားမ်ဳိးရွိဖို႔ လိုပါတယ္။ နည္းစံနစ္အသစ္ေတြကို စူးစမ္းရွာေဖြၿပီး စမ္းသပ္အသံုးခ်ၾကည့္ဖို႔ လက္မေႏွးသင့္ပါ။ ေဆးေလာကမွာ ကၽြမ္းက်င္ပါတယ္ဆိုတဲ့ ပါရဂူႀကီးေတြေတာင္ လူနာကိုေဆးေပးရာမွာ ေပးတဲ့ေဆးရဲ႕ ထိေရာက္မႈကို မၾကာမၾကာ Monitor လုပ္ၿပီး ကုသမႈကို လိုအပ္သလို ေျပာင္းေပးရေလ့ ရွိပါတယ္။ ဒီလိုပါပဲ ေက်ာင္းေတြက ဆရာေတြ၊ ဆရာမေတြလည္း သင္ၾကားမႈနည္းစံနစ္သစ္၊ ပံုစံသစ္ေတြကို စမ္းသပ္ၾကည့္ၾကၿပီး ထိေရာက္မႈေတြကို မွတ္တမ္းတင္လို႔ ေက်ာင္းသားေတြနဲ႔ ကိုက္ညီမႈရွိမယ့္ နည္းစံနစ္ေတြကို အသံုးျပဳၿပီး တိုးတက္မႈကို အားသြန္ခြန္စိုက္ လုပ္ေပးသင့္လွပါတယ္။
ကေလးေတြကို ကစားခ်ိန္၊ နားခ်ိ္န္ က်က်နနသတ္မွတ္ေပးထားၿပီး က်န္တဲ့ ဘက္စံုဖြံ႕ၿဖိဳးမႈေတြလည္း မ်က္ေျခမျပတ္ေစရဘဲ တိုးတက္ေခတ္မီတဲ့ ပညာေရးပတ္၀န္းက်င္သစ္၊ နည္းစံနစ္သစ္ေတြနဲ႔ ႀကိဳးစားေပးၾကမယ္ဆိုရင္ လာမယ့္ဆယ္စုႏွစ္ ႏွစ္ခုေလာက္အၾကာမွာ ျမန္မာေတြလည္း မညံ့ၾကတာ ကမၻာကို ႁကြားႏိုင္မွာျဖစ္ေၾကာင္း ရဲရဲႀကီး ယံုၾကည္မိပါေတာ့တယ္။
မနက္၅နာရီခြဲေလာက္ကစလို႔ အိမ္ကထြက္သြားၾကရတာ ညဘက္၈နာရီေလာက္မွပဲ အိမ္ျပန္ေရာက္ၾကပါေတာ့တယ္။ ပံုမွန္ေက်ာင္းေတြမွာ မနက္၉နာရီကစေက်ာင္းတက္လ္ို႔ ညေန၃နာရီခြဲမွ ေက်ာင္းလႊတ္တာျဖစ္ၿပီး ၾကားထဲမွာထမင္းစားခ်ိန္ တစ္နာရီပဲနားေပးတာေၾကာင့္ စုစုေပါင္းစာသင္ခ်ိန္၆နာရီရွိပါတယ္။ ဒီစာသင္ခ်ိန္ကေတာ့ မနည္းလြန္း၊ မမ်ားလြန္းပါ။ ေက်ာင္းသားေတြအတြက္ သင့္ေတာ္ပါတယ္။
ဒါေပမယ့္ ကိုယ့္ေက်ာင္းသူ၊ ေက်ာင္းသားေတြကေတာ့ မနက္၈နာရီကစလို႔ ေက်ာင္းတက္ရပါတယ္။ စေနေန႔ေတြမွာလည္း ေက်ာင္းမပိတ္ပါ။ အခုလိုသီတင္းကၽြတ္ေက်ာင္းပိတ္ရက္မွာေတာင္ တစ္တုိင္းျပည္လံုးကေက်ာင္းေတြပိတ္ေပမယ့္ သူတို႔ေက်ာင္းကေတာ့ လျပည့္ေန႔နဲ႔ လျပည့္ေက်ာ္တစ္ရက္ေန႔ စုစုေပါင္းႏွစ္ရက္ပဲေက်ာင္းပိတ္ေပးၿပီး က်န္ရက္ေတြမွာ ပံုမွန္စာသင္ခ်ိန္အတိုင္းသင္ပါတယ္။ မ်ားမ်ားသင္ရင္ မ်ားမ်ားတတ္မယ္လို႔ ယူဆထားၾကဟန္တူပါရဲ႕။
ဒီၾကားထဲမွာ ေက်ာင္းသားအမ်ားစုက ေက်ာင္းစာတစ္ခုထဲနဲ႔ အားမရၾကတာမို႔ က်ဴရွင္ယူၾကရပါတယ္။ ကိုယ္တို႔ငယ္ငယ္ကလည္း က်ဴရွင္ယူခဲ့တာပါပဲ။ ေဆးေက်ာင္းသားဘ၀မွာလည္း က်ဴရွင္နဲ႔မကင္းလြတ္ခဲ့ပါ။ သင္ၾကားမႈညံ့ရင္ ထမင္းအိုးေပ်ာက္တတ္တဲ့ သဘာ၀ရွိတာေၾကာင့္ က်ဴရွင္ဆရာေတြဟာ ပံုေသလစာကေတာ့ အၿမဲရေနမွာျဖစ္တဲ့ ၀န္ထမ္းဆရာ၊ ဆရာမေတြထက္ ပိုႀကိဳးစားၾကတာ ထံုးစံပါ။ ဒါတင္မက က်ဴရွင္ဆရာဆီကိုလာတက္တဲ့ေက်ာင္းသူေက်ာင္းသားမ်ားက တကယ္အားကိုးလို႔လာၾကတာျဖစ္ပါတယ္။ ေက်ာင္းကဆရာ၊ ဆရာမဆီမွာက်ေတာ့ အားကိုးတယ္၊ မကိုးဘူးစဥ္းစားလို႔မရဘဲ သူသင္ေပးတာကို တာ၀န္အရ လက္ခံရတာပါ။ ဒါ့အျပင္ က်ဴရွင္ဆရာဆိုတာ သူ႔ေက်ာင္းသူေက်ာင္းသားကို ထိန္းသိမ္းဖို႔ သူ႔ကိုယ္သူပဲ အားကိုးရပါတယ္။ ေက်ာင္းပ်က္တဲ့ေက်ာင္းသား၊ စာမႀကိဳးစားတဲ့ေက်ာင္းသား၊ စဥ္းကမ္းမလိုက္နာတဲ့ေက်ာင္းသားေတြကိုလည္း သူ႔ဖာသာအဆင္ေျပေအာင္ ထိန္းသိမ္းယူရပါတယ္။ အဲဒီလိုေက်ာင္းသားမ်ဳိးကို က်ဴရွင္ကေနထုတ္ပစ္မယ္လို႔ ၿခိမ္းေျခာက္လို႔လဲမရႏိုင္ပါ။ ဒီက်ဴရွင္က ထုတ္လိုက္ရင္ တျခားက်ဴရွင္မွာ ရင္ေကာ့ၿပီးသြားတက္လို႔ရတဲ့ ေမာင္ေက်ာင္းသားက အဲဒီလိုစကားလံုးမ်ဳိးကုိ ရင္ေတာင္ခုန္မွာ မဟုတ္ပါ။ ဒါေပမယ့္ အထက္တန္းေက်ာင္းမွာေတာ့ ဆရာ၊ ဆရာမေတြဟာ ေက်ာင္းသားထိန္းသိ္မ္းရတာ သက္သာပါတယ္။ ေျပာမရ၊ ဆိုမရရင္ ေက်ာင္းအုပ္ႀကီးရုံုးခန္းကိုပဲ ပို႔မလား၊ မိဘေခၚၿပီး ျပန္အပ္ရမလား နည္းမ်ဳိးစံုနဲ႔ ထိန္းခ်ဳပ္ႏိုင္ပါတယ္။ လုပ္လည္း လုပ္ေနၾကပါတယ္။ အက်ဳိးဆက္ကေတာ့ က်ဴရွင္ဆရာေတြဟာ ေက်ာင္းသားထိန္းသိမ္းႏိုင္မႈအပိုင္းမွာ ၀န္ထမ္းဆရာေတြထက္ ပိုၿပီးကၽြမ္းက်င္လာၾကျခင္းပါပဲ။
ဒါေပမယ့္ အဓိကေျပာခ်င္တာက ေက်ာင္းေတြကေရာ၊ က်ဴရွင္ေတြကပါ စာသင္ခ်ိန္ေတြ သူ႔ထက္ငါ အၿပိဳင္အဆုိင္ယူၿပီး တြန္းသင္ေနၾကတာကိုပါ။ ေက်ာင္းသားဟာ မနက္၆နာရီထိုးရင္ က်ဴရွင္ေရာက္ေနပါၿပီ။ ညေနေက်ာင္းဆင္း ၃နာရီခြဲတာနဲ႔ က်ဴရွင္သြားလိုက္တာ ၆နာရီေလာက္မွ ျပန္ရပါတယ္။ ညတန္းပါ ယူၾကတဲ့ေက်ာင္းသားမ်ားကေတာ့ အိမ္မွာနာရီ၀က္ေလာက္ နားၿပီးရင္ ၆နာရီခြဲေလာက္ကစလို႔ ည၁၁နာရီေက်ာ္ေလာက္ထိ က်ဴရွင္မွာျပန္၀င္ၿပီး အဲဒီမွာပဲ အိပ္ၾကပါတယ္။ အဲဒီကေလးေတြဟာ မနက္ဆိုရင္လည္း ၄နာရီခြဲထၿပီး စာသင္ၾကရပါတယ္။ ဒီေတာ့ ကေလးတစ္ေယာက္ရဲ႕ အိပ္ခ်ိန္ဟာ ၅နာရီသာသာပဲ က်န္ပါေတာ့တယ္။ က်ဴရွင္မွာ အိပ္ေရးမ၀ၾကတဲ့ ေက်ာင္းသားေက်ာင္းသူေတြဟာ အထက္တန္းေက်ာင္းမွာ သြားၿပီးေတာ့ ငိုက္ၾကပါေတာ့တယ္။ အဲဒီေလာက္ မနားမေနစာသင္ေနၾကရတဲ့ ဘယ္ေက်ာင္းသားမွ ေခါင္းထဲမွာ စာ၀င္ႏိုင္မွာ မဟုတ္ေတာ့ပါ။ သက္မဲ့ျဖစ္တဲ့ ကြန္ပ်ဳတာေတာင္ ဆက္တုိက္ခိုင္းရင္ စက္ပူၿပီးလုပ္အားႏႈန္း က်သြားေလ့ရွိတာပါ။ ဒီေတာ့ တပင္တပန္းနဲ႔ မနားမေနစာသင္ေနၾကရတဲ့ ေက်ာင္းသားေတြရဲ႕ လုပ္အားႏႈန္းက်ဆင္းရတာ မထူးဆန္းေတာ့ပါ။
ေက်ာင္းသားတစ္ေယာက္ကို ဆရာေကာင္းေကာင္းက ဘယ္ေလာက္ပဲသင္သင္ သူ႔ကိုယ္ပိုင္စာၾကည့္ခ်ိန္မရွိရင္ ဘယ္လိုမွမတတ္ႏိုင္ပါ။ စာဆိုတာ ကိုယ္တိုင္ၾကည့္မွရတာပါ။ ဆရာလုပ္သူက နည္းေပးလမ္းျပရုံ၊ ၾကပ္မတ္ရုံပဲ လုပ္ေပးႏိုင္တာပါ။ ငါဟဲ့၀ါရင့္ဆရာဆိုတဲ့ မာနႀကီးတစ္ခြဲသား လက္ကိုင္ထားလို႔ အတင္းဖိသင္ေနၿပီး ကေလးေတြကို ကိုယ္ပိုင္စာၾကည့္ခ်ိန္နဲ႔ နားခ်ိန္ေပးမထားရင္ ေက်ာင္းသားေရာ၊ ဆရာပါ လံုးပါးပါးၿပီး နစ္နာပါလိမ့္မယ္။ ပင္ပန္းလြန္းၿပီး ေပ်ာ္ရႊင္စရာမေကာင္းတဲ့ ဘယ္အရာကိုမွ လူေတြစိတ္၀င္စားေလ့မရွိတာ သဘာ၀ပါ။ ဒီလိုပါပဲ ေက်ာင္းသားေတြမွာလည္း ပင္ပန္းလြန္းအားႀကီးရင္ စာကိုအာရုံ၀င္စားၾကေတာ့မွာ မဟုတ္ပါ။ စာဘက္မွာ အားနည္းသြားရုံသာမက က်န္းမာေရး၊ ကိုယ္ကာယႁကံ့ခိုင္ေရး၊ လူမႈေရး၊ စိတ္ဓာတ္ေရးရာ၊ အေထြေထြဗဟုသုတေရးရာေတြမွာ အခ်ိန္မေပးႏိုင္ေတာ့တာေၾကာင့္ ဘက္စံုေထာင့္စံုက အရႈံးႀကီးရႈံးကုန္ၾကၿပီး အစစအရာရာ က်ဆင္းသြားပါလိမ့္မယ္။
စာသင္ခ်ိန္တစ္ခ်ိန္ဆိုတာ ေက်ာင္းသားေတြအတြက္ေရာ၊ ဆရာေတြအတြက္ပါ အင္မတန္အေရးႀကီးပါတယ္။ ဆရာေရာ၊ ေက်ာင္းသားေတြပါ အခ်ိန္ေရာ၊ လုပ္အားပါ ေပးၾကရတာပါ။ သိသာထင္ရွားေအာင္ေျပာရရင္ အားလံုးရဲ႕ဘ၀ေရာ လုပ္အားပါေပးထားရတာပါ။ အဲဒီေလာက္ အရင္းအႏွီးႀကီးႀကီးေပးၿပီး လုပ္ထားရတဲ့ စာသင္ခ်ိန္တစ္ခ်ိန္အၿပီး ေက်ာင္းသားရဲ႕ေခါင္းထဲမွာ စာတစ္လံုးမွ ၀င္မသြားခဲ့ဘူးဆိုရင္ အားလံုးရႈံးသြားပါၿပီ။ ဒါေၾကာင့္ စာသင္ခ်ိန္ နည္းတယ္၊ မ်ားတယ္ဆိုတာထက္ တစ္ခ်ိန္ခ်င္းစီမွာ အက်ဳိးရွိေအာင္ ဘယ္လိုလုပ္ေပးၾကမလဲ ဆိုတာကိုပဲ ပိုၿပီးအေလးထားရပါလိမ့္မယ္။ ဒီေန႔လက္ခံက်င့္သံုးေနၾကတဲ့ Student centered education ေက်ာင္းသား ဗဟိုျပဳသင္ၾကားေရးစံနစ္မွာ ေပးသူျဖစ္တဲ့ ဆရာေတြထက္၊ လက္ခံသူေတြျဖစ္တဲ့ ေက်ာင္းသားေတြရဲ႕ လိုအပ္ခ်က္ေတြကိုျဖည့္ဆည္းေပးဖို႔ ပိုႀကိဳးစားရပါမယ္။ ကိုယ္ျဖစ္ခ်င္တဲ့ပံုစံထက္ သူတို႔နဲ႔လိုက္ဖက္မယ့္ ပံုစံမ်ဳိးကို ဦးစားေပးၿပီး ေရြးခ်ယ္ေပးသင့္ပါတယ္။ ဒါမွလည္း တိုးတက္မႈ ရွိပါလိမ့္မယ္။
ႏိုင္ငံတကာမွာ ကိုယ္တို႔ျမန္မာေက်ာင္းသားေတြေလာက္ တပင္တပန္းပညာသင္ယူၾကတာ ဘယ္မွာမွမရွိပါ။ ဒါေပမယ့္ အစစအရာရာမွာ ႏိုင္ငံတကာကို မမီႏိုင္ေသးပါ။ သင္သေလာက္သာ တတ္ၾကမယ္ဆိုရင္ ကမၻာေပၚမွာ ကိုယ္တို႔ေက်ာင္းသားေတြ ထိပ္တန္းကေတာင္ ဆင္းမယ္မထင္ပါ။ ဒါဟာ ဘာေၾကာင့္လဲဆိုရင္ မလိုအပ္ဘဲ စာသင္ခ်ိန္ေတြမ်ားလြန္းေနတာေၾကာင့္ပါ။ နားေနခ်ိန္ရွားပါးလြန္းတာေၾကာင့္ပါ။
ေနာက္တစ္ခ်က္က ေက်ာင္းသားေတြ သင္ၾကားမႈမွာ အာရုံ၀င္စားမႈရေအာင္ သင္ၾကားတဲ့ေနရာနဲ႔ ပတ္၀န္းက်င္ဟာ သက္ေတာင့္သက္သာျဖစ္ဖို႔ လိုပါတယ္။ ေပ်ာ္စရာျဖစ္ေနရင္ ပိုလို႔ေကာင္းပါေသးတယ္။ ဒီေန႔ေခတ္ႀကီးမွာ ကိုယ္တို႔တိုင္းျပည္ဟာလည္း တျဖည္းျဖည္းနဲ႔ ေခတ္မီလာေနပါၿပီ။ အင္တာနက္၊ လက္ကိုင္ဖုန္း၊ ဆိုင္ကယ္၊ တယ္လီေဗးရွင္းဆိုတာေတြဟာ ဇိမ္ခံပစၥည္းဘ၀ကေန လူေတြရဲ႕ ေန႔စဥ္ဘ၀ထဲကိုပါ ေရာက္လာပါၿပီ။ ကိုယ္တို႔ငယ္ငယ္တုန္းကဆိုရင္ အိမ္တစ္အိမ္မွာ ေရဒီယိုတစ္လံုးေတာင္ ရွိၾကတာမဟုတ္ပါ။ အဲဒီလို အစစအရာရာ တိုးတက္လာေနေပမယ့္ စာသင္ေက်ာင္းေတြမွာေတာ့ ကိုယ္တို႔ငယ္ငယ္က သင္ယူခဲ့ၾကရတဲ့ ပတ္၀န္းက်င္၊ သင္ၾကားမႈပံုစံအတိုင္း သင္ေနၾကတုန္းပါ။ တကယ္ဆုိရင္ စာသင္ေက်ာင္းေတြလည္း ဘက္စံုေထာင့္စံု တိုးတက္သင့္ေနပါၿပီ။ သင္ေထာက္ကူပစၥည္းေတြ အစံုအလင္၊ နည္းပညာသံုးအေထာက္အကူပစၥည္းေတြ အစံုအလင္နဲ႔ အေအးခန္းစာသင္ခန္းေတြ ျဖစ္သင့္ပါၿပီ။
ကိုယ္တို႔ေခတ္ေက်ာင္းသားေတြအတြက္ ဒီေက်ာင္းေတြဟာ ေပ်ာ္စရာျဖစ္ခဲ့ေပမယ့္ ဒီေန႔အိုင္တီေခတ္ေက်ာင္းသားေတြကေတာ့ ကိုယ္တို႔ေခတ္ကစာသင္ေက်ာင္းေတြ၊ သင္ၾကားမႈပံုစံေတြကို ေပ်ာ္စရာလို႔ ျမင္ႏိုင္မွာမဟုတ္ေတာ့ပါ။
ဒါေၾကာင့္ စာသင္ေက်ာင္းေတြနဲ႔ သင္ၾကားမႈပံုစံေတြကိုလည္း ေခတ္မီတဲ့ပံုစံ ေျပာင္းေပးႏိုင္ၾကရင္ ေက်ာင္းသားေတြရဲ႕ အာရုံစိုက္မႈကို ျပန္ရလာမွာ မလြဲပါ။
ေက်ာင္းေတြမွာ စာရိတၱခ်ိန္၊ ဖြံ႕ၿဖိဳးေရးခ်ိန္၊ ကာယခ်ိန္၊ ဂီတခ်ိန္ဆိုၿပီး အခ်ိန္ေတြတရား၀င္ သတ္မွတ္ေပးထားပါတယ္။ ဒါေပမယ့္ ေက်ာင္းေတာ္ေတာ္မ်ားမ်ားကေတာ့ ဒီအခ်ိန္ေတြကို အသံုမခ်ပါ။ ခ်မွတ္ထားတဲ့မူ၀ါဒကို လက္ေတြ႕အေကာင္အထည္ မေဖာ္ပါ။ အဲဒီအခ်ိန္ေတြမွာ စာကိုပဲ ဖိသင္ပါတယ္။ ျမင္ေနရွိေနပါလ်က္နဲ႔ အသံုးခ်ခြင့္မရတဲ့ ေက်ာင္းသားေလးေတြမွာ ဘယ္ေလာက္မခံခ်ိ၊ မခံသာျဖစ္ၾကလိမ့္မလဲ။ တကယ္လို႔သာ အဲဒီအခ်ိန္ေတြကို သတ္မွတ္ထားတဲ့အတိုင္းသာ အတိအက် အေကာင္အထည္ေဖာ္ေပးႏိုင္ရင္ ကေလးေတြ ေတာ္ေတာ္တိုးတက္လာပါလိမ့္မယ္။ တကယ္ေတာ့ စံနစ္ကေတာ့ အဆင္ေျပေနပါတယ္။ ဒါကို အေကာင္အထည္ေဖာ္ႏိုင္မႈမွာ အားနည္းေနေသးတာပါ။ တိတိက်က်နဲ႔ ထိထိေရာက္ေရာက္လုပ္ၾကရင္ မျဖစ္ႏိုင္စရာ ဘာမွမရွိပါ။ လုပ္ႀကည့္ႀကဖို႔ လိုပါတယ္။
ဆရာဆိုတဲ့ အဂၤလိပ္စာလံုးေပါင္းဟာ
T = Teaching
E = Expert
A = Active
C = Clever
H = Honest
E = Education
R = Research minded
စတဲ့ စာလံုးေတြကို စုေပါင္းထားျခင္း ျဖစ္ပါတယ္။ ဒါေၾကာင့္ ဆရာေတြမွာ သုေတသီစိတ္ထားမ်ဳိးရွိဖို႔ လိုပါတယ္။ နည္းစံနစ္အသစ္ေတြကို စူးစမ္းရွာေဖြၿပီး စမ္းသပ္အသံုးခ်ၾကည့္ဖို႔ လက္မေႏွးသင့္ပါ။ ေဆးေလာကမွာ ကၽြမ္းက်င္ပါတယ္ဆိုတဲ့ ပါရဂူႀကီးေတြေတာင္ လူနာကိုေဆးေပးရာမွာ ေပးတဲ့ေဆးရဲ႕ ထိေရာက္မႈကို မၾကာမၾကာ Monitor လုပ္ၿပီး ကုသမႈကို လိုအပ္သလို ေျပာင္းေပးရေလ့ ရွိပါတယ္။ ဒီလိုပါပဲ ေက်ာင္းေတြက ဆရာေတြ၊ ဆရာမေတြလည္း သင္ၾကားမႈနည္းစံနစ္သစ္၊ ပံုစံသစ္ေတြကို စမ္းသပ္ၾကည့္ၾကၿပီး ထိေရာက္မႈေတြကို မွတ္တမ္းတင္လို႔ ေက်ာင္းသားေတြနဲ႔ ကိုက္ညီမႈရွိမယ့္ နည္းစံနစ္ေတြကို အသံုးျပဳၿပီး တိုးတက္မႈကို အားသြန္ခြန္စိုက္ လုပ္ေပးသင့္လွပါတယ္။
ကေလးေတြကို ကစားခ်ိန္၊ နားခ်ိ္န္ က်က်နနသတ္မွတ္ေပးထားၿပီး က်န္တဲ့ ဘက္စံုဖြံ႕ၿဖိဳးမႈေတြလည္း မ်က္ေျခမျပတ္ေစရဘဲ တိုးတက္ေခတ္မီတဲ့ ပညာေရးပတ္၀န္းက်င္သစ္၊ နည္းစံနစ္သစ္ေတြနဲ႔ ႀကိဳးစားေပးၾကမယ္ဆိုရင္ လာမယ့္ဆယ္စုႏွစ္ ႏွစ္ခုေလာက္အၾကာမွာ ျမန္မာေတြလည္း မညံ့ၾကတာ ကမၻာကို ႁကြားႏိုင္မွာျဖစ္ေၾကာင္း ရဲရဲႀကီး ယံုၾကည္မိပါေတာ့တယ္။
2 comments:
ျမန္မာၾကည့္ကေတာ့ ကိုရီးယားဇတ္ကားပါပဲကြယ္...
မွန္ပါေပ့ ကုိႀကီးေက်ာက္ရယ္...ျမန္မာၾကည့္ကေတာ့ ကိုရီးယားပါပဲ...အခုေနမ်ား ကိုရီးယားက ျမန္မာျပည္ကိုလာသိမ္းရင္ ေသနတ္တစ္ခ်က္ေတာင္ ေဖာက္စရာလိုမွာ မဟုတ္ဘူး...ဒီက မိန္းမေတြက ကိုရီးယားေတြ မ်က္ႏွာျမင္တာနဲ႔ ကၽြန္ေတာ္တို႔ကို အကုန္သတ္မွာေလ...
Post a Comment